بدل توں وی کرشن بے تاب
گھر وچّ اج اوہ اکلا ہی سی۔اسدی پتنی بیٹی اتے بیٹا اک ویاہ ’چ گئے ہوئے سن۔جانا تاں اس نے وی سی پر اس نے جان کے اوہناں نال جان توں پچھا چھڑا لیا سی۔ اس دا کہنا سی کہ کل ہی تاں بخار اتریا ہے، کمزوری بہت ہے۔ویاہ وچّ کجھ کھادھا-پیتا جاؤ تاں بدپرہیزی ملوملی ہو جاؤ۔جے دوبارہ بیمار پے گیا تاں؟ اس لئی مینوں گھر ہی رہن دیؤ۔ مگر سچائی کجھ ہور ہی سی۔دراصل شادی دے شبد نال اس نوں پتہ نہیں کی ہون لگدا سی۔اپنی کوٹھے جیڈی دھی نوں ویکھ ویکھ اس دا پنڈا دن-ب-دن گھلدا جا رہا سی، جس دی عمر شباب دیاں منزلاں نوں پار کردی جا رہی سی۔ دھرم پتنی ہر ویلے اس نوں ٹوکدی رہندی سی کہ کد کروگے دھی دا ویاہ؟ ویاہ تاں کل کر دیاں پر تیریاں ایہناں شرطاں دا کی کراں، کہ گھرانہ ساڈے میچ دا ہووے۔جے منڈا صحیح ملدا ہے تاں گھر ٹھیک نہیں ملدا، جے گھر صحیح ملدا ہے تاں منڈا ٹھیک نہیں ملدا۔
گھر جمع سنا سی، کڑاکے دی دھپّ نے واتاورن نوں بھٹھی وانگ تپا رکھیا سی۔اس نے کمرے دیاں تاکیاں بند کر دتیاں اتے پلنگھ ’تے پے گیا۔پر پئے-پئے اپر چلدے بجلی دے پکھے نوں دیکھ کے اس نوں چندر پرکاش دی یاد کیوں آ گئی، جس نے ہنے ہنے خدکشی کر لئی سی۔اس نے سوچیا بھلا چندرے نوں اجیہی کی مجبوری ہو گئی سی، اجیہا کہڑا دکھ سی، اجیہی کہڑی بے زاری سی جو اس نے اک ہی جھٹکے وچّ اپنی زندگی دا خاتمہ کر لیا۔ حالے اس دی رٹائرمینٹ وچّ وی کجھ مہینے باقی سن۔چوکھی رقم اس نوں بھار مکت ہون ’تے ملن والی سی۔اک ہی تاں کڑی سی اس چندرے دی۔بہت پیار کردا سی اوہ اپنی دھی نوں تاں ہی تاں اسنے اپنی دھی نوں اپنے من پسند منڈے نال ویاہ کرن دی پروانگی دے دتی سی۔پرنتو کڑی دی من پسند شادی کرن ’تے اس دے گھر بہت سیاپا ہویا سی۔آپس وچّ میاں بیوی دی تکرار انی تاں بھیانک نہیں سی کہ اوہ اپنی جان دے دندا۔ہن دھرم پتنی ہر ویلے ورلاپ کردی رہندی ہے کہ جویں سپّ نکلن ’تے لکیر نوں کوئی پٹدا رہندا ہے۔
پتنیاں تاں ساریاں دیاں چنگیزی ہندیاں ہن۔ہوراں نال تاں گھل مل کے گلاں کردیاں ہن پر جتھے خصم ساہمنے آیا نہیں کہ متھے ’تے وٹّ پئے نہیں۔ ہر ویلے طعنیاں دے تیر چلاؤنا ایہہ ادا چندر دی پتنی دی ہی نہیں، ساریاں دیاں پتنیاں وچّ ہندی ہے۔چندر دی پتنی دا ہر ویلے اپنے پتی نوں اٹھدیاں بیٹھدیاں ایہی کہنا کہ تسیں اپنے پیسے بچاؤن لئی اپنی دھی دی کورٹ میرج کروا دتی۔
اپنی دھی نوں انی کھلھ دتی کہ اسدا حوصلہ انا ودھیا کہ ویاہ وی اس دی دھی نے غیر برادری وچّ کر لیا۔اس دی پتنی دا چندر ’تے دوش سی کہ نہ دان، نہ دہیز، نہ واجا، نہ غازہ، نہ گیت، نہ ٹپے، نہ ویاہ دیاں رونقاں۔ پر اس دا کدے وی ایہہ مطلب نہیں سی نکلدا کہ اوہ آتم ہتیا کردا۔ ویاہ ہو چکا سی، گھر وسّ گیا سی۔جیون تاں منڈے کڑی نے کٹنا سی۔ جد میاں بیوی راضی تاں کی کرُ قاضی۔چندر تاں بہت صلح-صفائی والا بندہ سی پر کرماں دے ماڑے بندے نے خود نال سمجھوتہ نہ کیتا۔‘آنر کلنگ’ کرن دی اس وچّ ہمت نہیں سی۔ اپنے آپ نوں ہی ختم کر لیا۔
پرکاش نوں پئے پئے پتہ نہیں کیوں ایہہ جاپیا کہ میری اتے چندر دی اک جیسی ہی کہانی ہے۔ میرے حالات ان بن اس دے نال میل کھا رہے ہن۔مصلیٰ اسدی کڑی دی شادی دا سی اتے ایہی پوزیشن میری دھی دی شادی دی ہے۔پتنی اسدی طعنے ماردی سی اتے میری پتنی دا وی ایہی فرمان ہے کہ خاندان اچا چاہیدا ہے۔
ایداں پئے پئے خیالاں دی اڈان چندر نوں پتہ نہیں کتھے توں کتھے لے گئی۔ہولی-ہولی خدکشی دا کیڑا اسدے دماغ وچّ وی کربل کربل کرن لگّ پیا۔ گھر سنا سی، دوپہر دا ویلا، کوئی وی آس-پاس نہیں سی۔ دور-دور تکّ کوئی وی آہٹ اس نوں سنائی نہیں سی دے رہی۔ کڑی دی شادی نوں لیکے اسدی دھرم پتنی ہر ویلے نکّ نہ کٹّ جائے دی راگنی الاپدی رہندی سی۔ جویں ہنیرے وچّ چارے پاسیوں کاکروچ نکلنے شروع ہو جاندے ہن۔اسے طرحاں پرکاش دے اکلیپن نوں اس دیاں ساریاں ناکامیاں اتے تلخیاں نے آن گھیریا اتے اس دا وی، بجائے اوہناں دا مقابلہ کرن دے خدکشی دا پکا ارادہ کر لیا۔
اس طرحاں سوچدے سوچدے اوہ خدکشی کرن مگروں اس بارے لوکاں دا پرتیکرم اتے تبصریاں متعلق سوچن لگّ پیا۔اوہ خود لوکاں نوں کیہا کردا سی کہ خدکشی کرنا تاں کائراں دا کم ہندا ہے۔ چندر پرلے درجے دا کمزور بندہ سدھ ہویا، جو مصیبتاں نوں نہ جھلّ سکیا۔ ہن لوک اس بارے وی تاں ایہی کہنگے، ہوراں نوں تاں متاں دیا کردا سی آپ نے کی چن چاڑھیا ہے۔ زندگی توں فرار ہونا وی کوئی مردانگی ہے۔پر اس نے سوچیا لوکاں دا کی ہے۔کسے نوں کسے دے درد دا کی پتہ جد تکّ خود دی اڈی نہ پاٹی ہووے۔جس تن لگے سو تن جانے۔ کون کہندا ہے کہ مرنا بزدلی ہے۔مرنا تاں بہت وڈے جگرے دا کم ہے۔پتھر دا کالجا چاہیدا ہے مرن لئی۔اسے طرحاں پرکاش خود نوں تسلیاں دندا خدکشی لئی تیار ہو گیا۔
اس نوں اپنی پتنی دی ایہہ گلّ ہر ویلے چوبھاں ماردی رہندی سی کہ میں اپنی دھی دا ویاہ کسے ایرے-غیرے نال نہیں کرنا جویں چندر نے اپنی دھی دا کیتا ہے۔ ویاہ کرنا ہے دھوم دھام نال جس وچّ واجے-گاجے وجن، دیپ مالا ہووے، شاندار کھانا ہووے اتے برات دی خوب خاطر ہووے۔ اوہ سوچ رہا سی آخر اوہ ہے کی؟ کیول اک کلرک ہی تاں ہے۔ دو وار تاں اوہ پراویڈینٹ فنڈ کڈھوا کے منڈا ٹولن 'تے خرچ چکا سی۔ پھر وی منڈا پتنی دے نکّ ہیٹھ نہیں آیا۔
سوچدے سوچدے دوپہر توں شام ہو گئی، شام توں ادھی رات بیت گئی۔ ادھر اوہدی پتنی شہنائیاں دے مدھر سنگیت دا آنند لے رہی سی اتے ادھر پرکاش اپنی نکّ رکھن لئی کمرے 'چ اکلا پیا خود نوں موت دے حوالے کرن جا رہا سی۔ مرن دے ڈر توں اک وار اوہ کاغذ وانگ پھڑپھڑایا پر دوسرے پل اوہ پکے ارادے نال پلنگھ توں اٹھیا۔ اس نے چارے پاسے نغاہ پھیری۔اس نوں کتے رسی نظر نہ آئی۔اخیر اس دی نظر اپنی پینٹ 'تے گئی۔اس نے اس 'چوں بیلٹ کڈھ کے ہتھ وچّ لئی اتے کول پئی کرسی کھچّ کے اس اتے کھڑھا ہو کے بیلٹ دا پھندا بنا کے پکھے تے اپنی گردن دی منتی کیتی۔حالے اوہ کافی ہیٹھاں سی پکھے توں۔اوہ سوچ ہی رہا سی کہ کی کراں تدے باہر کسے نے بیلّ وجا کے اس دے ارادے 'تے پانی پھیر دتا۔ اوہ ترنت کرسی اپنی تھاں 'تے رکھ کے بوہا کھولن لئی تریا۔ اجیہا کردے ہوئے اوہ خود نوں کہہ رہا سی کہ پرکاش توں کنا بزدل انسان ہیں۔دوبارہ پھر بیلّ وجی۔اس نے ترنت دروازہ کھولھ دتا۔ ماں بیٹی اتے بیٹا تنوں اندر داخل ہوئے۔بیٹی دکھاوے دے طور 'تے کجھ خفا ہو کے اپنے پاپا نوں گلوکڑی پاؤندے ہوئے بولی، پاپا گھرے پئے رہے، تسیں جے چلدے تاں کنا مزہ آؤندا۔قوالیاں تاں کمال دیاں سن۔سارے ہی تہاڈے بارے پچھدے رہے۔
پرکاش نے اتر دتا، بھلا میں کویں جا سکدا سی۔تینوں پتہ ہی ہے مینوں بخار سی۔ایہہ سندیاں ہی لاجو نے اپنے پتی نوں پچھیا، ہاں ہن کی حالَ ہے تہاڈا۔اس نے گوٹے کناری والے اپنے دپٹے دی تہہ لاؤندیاں پچھیا۔ پرکاش دا اتر سی، ہاں ٹھیک ہاں۔'پر تہانوں ایناں پسینہ کیوں آ رہا ہے۔' 'کمزوری جو آ گئی ہے۔بخار حالے کل ہی اتریا ہے۔' انا کہہ کے اوہ پلنگھ 'تے پے گیا۔ پئے پئے اس نوں اپنی معصوم دھی 'تے بڑا ترس آ رہا سی۔ اس دے من دی کی ستھتی رہی ہوویگی ویاہ وچّ۔ حالے اس دے ویاہ بارے ڈکا وی نہیں ٹٹیا سی۔
انے وچّ اسدی دھی کپڑے بدلن اندر چلی گئی تاں لاجو نے موقع تاڑ کے پرکاش دے کنّ وچّ کیہا، مینوں اپنی دھی رجنی دے لچھن کجھ چنگے نہیں لگے۔ویاہ وچّ اوہ ہر ویلے پرشوتم دے آلے دوالے ہی چکر لاوندی پھردی رہی۔ویکھ لؤ میں تہانوں ویلے سر دسّ دتا ہے۔دال وچّ کالا ضرور ہے۔اوہ وی رجنی دے مگر مگر ہی رہا۔ اس دا ویاہ ترنت ہو جانا چاہیدا ہے۔پھر مینوں دوش نہ دینا جے کل نوں اجیہی گلّ واپر گئی تاں اپنی تاں نکّ کٹّ جاؤ۔
ایہہ سندیاں ہی پرکاش نوں لگا جویں کسے نے اس دے متھے 'تے برف دی ٹھنڈی پٹی رکھ دتی ہووے۔ پرکاش نے کیہا، کی حرج ہے جد اوہ اک دوجے نوں پسند کردے ہن۔اکٹھے اوہناں بی.اے. اکو کالج وچوں پاس کیتی ہے۔منڈا وی سوہنا ہے۔روزگار 'تے لگیا ہویا ہے۔بینک 'چ چنگے رتبے 'تے کم کردا ہے۔نیک وی ہے۔ سارے محلے دے لوک اس دی شرافت دی سہں کھاندے ہن۔جے آپس وچّ ایہناں دا پیار ہے پھر آپاں نوں کی آپتی ہے۔
ہے مینوں، اعتراز ہے۔ لاجو نے غصے وچّ آ کے کیہا، ہے تاں غیر برادری دا۔اسیں اچّ کل دے پنڈت اتے اوہ مویا جات دا تیلی۔اس دے وڈے تیل دا کوہلو چلایا کردے سن۔ساڈی نکّ نہ کٹّ جاؤ۔
غصے وچّ آئے پرکاش توں ہن نہ رہا گیا۔اس نے پورے جوش وچّ آ کے بغاوت دے سر وچّ کیہا، کٹدی ہے تاں کٹّ جائے تیری نکّ، نکّ نہ ہوئی جویں موم ہووے تیری نکّ۔رکھ اس نوں سنبھال کے بہت ہو گیا۔ہن جے تیری مناں تاں بس ہو لیا کڑی دا ویاہ۔ پھر تیلی وی تاں ربّ نے بنایا ہے، جس نے سانوں بنایا۔شکر نہیں کردی ربّ نے گھر بیٹھے بٹھائے منڈا بھیج دتا۔جے اسیں ماپے اولاد دی مرضی مطابق شادی کر دیانگے تاں پھر اس وچّ کی برائی ہے۔ہاں ساڈا ایہہ فرض ہے اسیں لڑکے دیاں خوبیاں دیکھیئے کہ کی ایہہ ویاہ مگروں سکھی رہنگے جاں نہیں۔اس معاملے وچّ ایہہ فٹّ رشتہ ہے۔
آخر کد تیکن آپاں کڑی دے گلّ وچّ رسا پائی منڈی وچّ منڈے دی تلاش وچّ پھردے رہانگے۔منڈیاں دے بھاء کنے چڑھ گئے ہن۔زمانہ بدل رہا ہے، لاجو ! توں وی بدل۔اچی نیچی جات دی ہین بھاونا نوں ہن ٹوآ پٹّ کے دب دے۔رجنی دا ویاہ پرشوتم نال ہی ہووےگا۔بس ایہی میرا فیصلہ ہے۔تیری نکّ کٹیگی نہیں سگوں اچی ہوویگی۔