بدچلن عورت ایلبیئر کامو
1
اک مکھی پتہ نہیں کدوں توں بس وچّ چکر لگا رہی ہے، جدوں کہ بس دیاں کھڑکیاں بند سن ۔ اوہ بس دے پچھلے حصے نال اگلے حصے تکّ اتے پھر اگلے توں پچھلے حصے تکّ لگاتار چکر لگا رہی ہے ۔ جینن دیاں نظراں نے اسدا پچھا کرنا چھڈّ دتا اتے دوجے پاسے دیکھن لگی ۔ سردی دی سویر دی ہلکی ہلکی روشنی سی ۔ لوہے دی چادر اتے کلاں دے رولے دے نال واہن لڑک رہا سی، رک رہا سی اتے پھر مشکل نال اگے ودھ رہا سی ۔ اسنے اپنے پتی ولّ ویکھیا ۔ سنکرے متھے تے ہیٹھاں ولّ آ رہے بھورے والاں دا گچھا، چوڑی نکّ اتے پتلے چہرے والا مارسل پراچین روم واسیاں دے ون دیوتا دی طرحاں وکھائی دندا ہے ۔ اسنے اپنے گوڈیاں دے وچّ رکھی کینوس دی چھوٹی سی سوٹکیس نوں مضبوطی نال پکڑیا ہویا سی ۔ اچانک ہوا تیز ہو گئی، جسدے نال کنکر – پتھر بس نال ٹکرا کے آواز کرن لگے ۔ ریت بھریا غبار بس دے آسپاس ہور گہرا ہو گیا ۔ ریت بس دیاں کھڑکیاں نال اس طرحاں ٹکرا رہی سی جویں سینکڑے ہتھ ریت نوں بس دیاں کھڑکیاں تے سٹّ رہے ہون ۔ بس ہولی ہوئی اتے رک گئی ۔ ہوا وی گھٹّ ہو گئی ۔ دھند چھٹن لگی اتے بس نے رفتار پھڑی ۔ کھڑکی وچوں گرد نال اٹیا لینڈسکیپ وکھائی دین لگیا ۔ دو – تنّ پام دے چھوٹے – چھوٹے درخت وکھائی دتے اتے اوجھل ہو گئے ۔
کہڑا دیش ہے ؟ مارسل بولیا ۔ سورج ادے ہون دے نال ہی سب ریل – روڈ لائن دے انت توں چلنی شروع ہوئی سی اتے دو گھنٹے توں اس ٹھنڈی سویر وچّ پتھریلے، نرجن پدھر رستے تے اگے ودھ رہی ہے ۔ ادوں توں یاتری سوں رہے ہن ۔ بس دے اندر چھنکے آؤندی ہوئی ریت دی وجہ نال اوہناں دی اکھاں کرکرا رہیاں ہن ۔ کدے – کدے اوہ اپنے بلاں تے جمی ریت نوں پونجھ لیندے ہن ۔ ' جینن !' مارسل دے پکارن تے اسنے ویکھیا ۔ اک وار پھر اوہ سوچن لگی کہ اسدے ورگی لمبی اتے گٹھویں دیہہ دی مالکن کسے وی تیویں لئی ایہہ نام کنا ہاسے بھریا ہے ۔ مارسل جاننا چاہندا ہے کہ اسدا سینپل والا بیگ کتھے رکھیا ہے ۔ جینن نے اپنے پیراں نال سیٹ دے ہیٹھاں دی خالی جگہ نوں ٹٹولیا تاں اسدے پیر اس بیگ نال ٹکرائے ۔ اوہ بناں ہونکے اپنے سریر نوں اگے نہیں جھکا سکدی، جدوں کہ اسنے سکول دے دناں وچّ جمناسٹک وچّ پہلاں انعام جتیا سی ۔ ہن تاں اسنوں یاد وی نہیں کہ اسنے جمناسٹک کیوں چھڈی سی ؟ کی ایہہ بہت پرانی گلّ ہے ؟
ویہہ سال . . . . ۔ پنجھی سال نہیں ہوئے . . . . اسنوں تاں ایہہ کلّ دی گلّ لگدی ہے ۔ جدوں اوہ آزاد جیون اتے ویاہ کراؤن نہ کراؤن دی دودھا وچّ پھسی سی ۔ بلکلّ کلّ ہی دی گلّ ہے، جدوں اوہ بے صبری نال اس سمیں بارے سوچدی سی، جدوں اوہ اکلی ہی بڈھاپے ولّ ودھ رہی ہوویگی ۔ اج اوہ اکلی نہیں ہے اتے اوہ لاء دا ودیارتھی جو ہمیشہ اسدے نال رہنا چاہندا سی ہن اسدے کول ہے ۔
اسنے اچانک محسوس کیتا کہ کوئی اسنوں گھور رہا ہے ۔ اوہ عرب نہیں ہے اتے اوہ اس گلّ تے حیران ہے کہ ہن تکّ اسدا دھیان اس طرف کیوں نہیں گیا ؟ اس ویکتی نے سہارا دی پھرینچ ریجمینٹ دی یونیفارم پہن رکھی ہے ۔ اس دا چہرہ لمکے چمڑے ورگا لما اتے گدڑ ورگا نکیلا ہے ۔ سر تے لنن دی گندی – جہی ٹوپی پہن رکھی ہے ۔ اسدیاں بھوریاں اکھاں جینن نوں لگاتار گھور رہیاں ہن ۔ اوہ شرمائی اتے اپنے پتی دے ولّ دیکھن لگی ۔ اسنے اپنے کوٹ دی کالر کھڑی کرکے اپنا چہرہ لکا لیا اسدے بعد وی اوہ سپاہی نوں ویکھ پا رہی سی ۔ اوہ انا دبلا اتے لما سی کہ چست ٹیونک وچّ اوہ بریک دھات،ہڈی اتے ریت دے مشرن نال بنیا ڈھانچہ وکھائی دے رہا ہے ۔
جینن نے اپنا کوٹ گوڈیاں تکّ کھچّ لیا ۔ اوہ زیادہ موٹی تاں نہیں لیکن لمی اتے چھرہری وی نہیں ہے ۔ پھر وی کل ملا کے آکرشک ہے ۔ جویں ہی اوہنوں پتہ لگدا کہ کوئی پرکھ اوہدے ولّ ویکھ رہا ہے اوہ جاگروک ہو جاندی ہے کہ اپنے معصوم چہرے اتے چمکیلیاں سرل اکھاں نال اپنے کجھ کجھ بھاری سریر نوں کویں آکرشک بنایا جا سکدا ہے ۔ اتھے کجھ وی اجیہا نہیں، جسدی کلپنا جینن نے کیتی سی ۔ جدوں مارسل نے اسدے ساہمنے اس سفر وچّ نال چلن دا پرستاو رکھیا سی تدّ اسنے بہت ورودھ کیتا سی ۔ کئی دناں توں مارسل اتھے آؤن دی یوجنا بنا رہا سی ۔ لڑائی ختم ہندے سار ہی خاصکر ادوں توں جدوں توں کاروبار نارمل ہون لگیا سی ۔ جنگ توں پہلاں چھوٹیاں – چھوٹیاں سکیاں چیزاں دا وپار اسنوں اپنے ماتا – پتا توں وراثت وچّ ملیا سی، تدّ جدوں اسدی قنون دی پڑھائی اسنوں اچھا خاصہ جیون اپلبدھ کرا سکدی سی ۔ اوہناں نے پھر سمندر تٹ تے کئی سالاں تکّ جوانی دے خوش نما دن بتائے سن ۔ لیکن مارسل نوں سریرک محنت زیادہ پسند نہیں سی اتے چھیتی ہی اسنے اسنوں سمندر تٹ تے لے جانا بند کر دتا ۔ جدوں کہ ایتوار نوں چھوٹی کار وچّ سوار ہوکے اوہ شہر توں باہر جایا کردے ہن ۔ باقی دناں وچّ اوہ ادھے مول نواسیاں اتے ادھے یورپیئناں دے گھراں نال گپت رستے تے بنی اپنی دوکان نوں رنگ – برنگے وستراں نال بھر کے رکھنا پسند کردا ہے ۔
اوہ دوکان دے اتے عربی پردیاں، چھوٹی گیلری اتے باربس دے فرنیچر نال سجے تنّ کمریاں دے مکان وچّ رہندے ہن ۔ اوہناں دا کوئی بچہ نہیں ہے ۔ ادھے ہنیرے، ادھے بند شٹر دے پچھے کئی سال اویں ہی گزر گئے ۔ گرمی سمندر تٹ، سیر ایہہ بس بیتے کلّ دی گلّ ہو گئی ۔ مارسل نوں علاوہ وپار دے ہور کسے وی چیز وچّ رچی نہیں ہے ۔ جینن نے محسوس کیتا کہ اسنے مارسل دے پاگلپن دی کھوج کر لئی ہے اتے اوہ ہے پیسہ ۔ اوہ اسدے اس سبھاء نوں پسند نہیں کردی ہے ۔ باو جود اسدے کہ اوہ جینن دے پرتی بہت ادار ہے۔ 'جیکر مینوں کجھ ہو جاوے تاں تینوں کوئی مشکل نہیں ہوویگی' – مارسل اکثر کہندا ہے ۔ گرمی ہمیشہ ہی مشکل ہندی ہے ۔ جویں ک گرمی وچّ ہندا آیا ہے، جنگ شروع ہو گئی ۔ مارسل نوں بلایا گیا پھر سواستھ دے آدھار تے واپس بھیج دتا گیا ۔ کپڑیاں دی سپلائی گھٹن نال پیشہ ٹھپّ اتے سڑکاں سنیاں اتے گرم رہن لگیاں ۔ مارسل نے پنڈ دے اپری پٹھار تے آپ کپڑے دی سپلائی کرن دا فیصلہ کیتا ۔ نال ہی دکھن وچّ بناں دلالاں دے سدھا عرب وپاریاں نوں کپڑا ویچن دا من بنا لیا ۔
اوہ جینن نوں نال لے جانا چاہندا سی ۔ سفر جینن لئی ہمیشہ ہی مشکل ہندا ہے ۔ اسنوں ساہ دی تکلیف ہے اتے اوہ گھر وچّ ہی رہنا چاہندی سی، لیکن مارسل ضدی ہے اتے اسدے نال جان دی تھاں اس نال نہ جان لئی دلیلباجی کرن وچّ زیادہ اورجا لگیگی ایہہ سوچ کے اوہ مارسل دے نال آ گئی ۔ اتے ہن اوہ اتھے ہے ۔
واستو وچّ اسنے اوہو جیہا کجھ وی نہیں پایا جسدی اسنوں امید سی ۔ اسنوں گرمی، مکھیاں دے جھنڈ، گندی اتے صوف دی بدبو نال بھرے ہوٹلاں توں ڈر لگدا سی ۔ ہم ندی دوارا جگہ – جگہ کٹے گئے اس میدان وچّ سردی اتے تکھی ہوا دے بارے وچّ تاں سوچیا ہی نہیں سی ۔ اسنے کھجور دے درخت، ہوا اتے ملائم ریت دی کلپنا کیتی سی، لیکن پھر وی ریگستان اوہو جیہا نہیں ہے، جہو جہی اسنے کلپنا کیتی سی ۔ ہر طرف کیول پتھر ہی پتھر ہے ۔ اکاش گرد اتے گرد دے اڈن نال پیدا ہوئی آواز اتے سردی نال بھرپور ہے ۔ اتے اویں ہی زمین تے پتھراں دے وچکار علاوہ سکی گھاہ دے کجھ وی نہیں ہے ۔
بس اچانک رک گئی ۔ ڈرائیور اس بھاشا وچّ زور نال چیکھیا جسنوں جینن عمراں توں سندی آ رہی ہے لیکن کدے سمجھ نہیں سکی ۔ 'کی گلّ ہے ؟ ' – مارسل نے ڈرائیور کولوں پچھیا ۔ اسنے اس وار فرانسیسی وچّ کیہا کہ کاربوریٹر وچّ ریت بھر گئی ہے ۔ اک وار پھر مارسل نے اس دیش نوں لعنت – ملامت بھیجی ۔ ڈرائیور ہسّ پیا اتے وشواس دوایا کہ کجھ وی نہیں ہویا ہے ۔ اوہ کاربوریٹر نوں صاف کر دیویگا اتے بس چل پئیگی ۔ ڈرائیور نے دروازہ کھولھیا تاں ریت دے کناں دے نال ٹھنڈی ہوا یاتریاں دے چیہریاں تے لگن لگی ۔
'دروازہ بند کرو،'مارسل چیکھیا ۔ ڈرائیور دروازے دے کول آیا اتے ہسّ پیا ۔ اسنے ڈیش بورڈ وچوں کجھ اوزار کڈھے اتے دھند وچّ پھر غائب ہو گیا ۔ مارسل نے ٹھنڈی ساہ لے کے کیہا – 'تسیں وشواس کرو، اسنے اپنے جیون وچّ کدے وی موٹر نہیں ویکھی ہے ۔ ' 'چپ رہو مارسل ' !' جینن نے کیہا ۔ ڈرائیور پھر پرط آیا ۔ اسنے گھوشنا کیتی کہ اسیں جلدی ہی چل پوانگے ۔ اسنے دروازہ بند کیتا تاں باہروں ہوا آؤنی بند ہو گئی ۔ بس نے عجیب – جہی آواز کیتی اتے خاموش ہو گئی ۔ ڈرائیور نے سٹارٹر خاصہ سنگھرش کیتا تاں سپارک ہویا ۔ اسنے ایکسیلریٹر نوں دبا کے بس نوں رفتار دتی ۔
جینن نے محسوس کیتا کہ اوہ انیندیپن وچوں باہر آؤن لگی ہے، ادوں اسنے اپنے ساہمنے اک چھوٹی پیلی ڈبی ویکھی جو چوسن والیاں گولیاں نال بھری ہوئی سی ۔ گدڑ ورگا وکھن والا سپاہی اسدی ولّ ویکھکے مسکرایا ۔ جینن تھوپا ہچکی، پھر اک گولی اٹھا لئی اتے اسدا دھنواد دتا ۔ اس دوران زور نال بریک لگن دی آواز آئی اتے بس اک کچیاں اٹاں نال بنی گندیاں جہیاں باریاں والے ہوٹل دے ساہمنے رک گئی ۔
جینن بس وچوں باہر آ گئی اتے ڈگمگاؤندے قدماں نال چبوترے اپر چلن لگی ۔ اسنے اپنے کھبے پاسے اس ریگستان دا پہلا تاڑ دا درخت ویکھیا ۔ مارسل سامان اترواؤن وچّ واست سی ۔ جینن نوں اچانک تھکان محسوس ہون لگی۔ 'مے اندر جا رہی ہاں' ' اسنے مارسل نوں کیہا ۔ اوہ اتیجت ہویا ڈرائیور تے چیخ رہا سی ۔ ہوٹل دا منیجر اک دبلا اتے چھوٹے قد دا فرانسیسی سی، اوہ جینن نوں ملن آیا ۔ اسنے جینن نوں دوجی منزل دی بالکونی ( جتھوں سڑک نظر آؤندی ہے ) اتے اسدے نال لگدے کمرے وچّ لے گیا ۔
2
کمرے وچّ صاف بسترا لگا ہویا سی اتے سفید رنگ نال پینٹ کیتی ہوئی کرسی، بناں پردے دا وارڈروب اتے شٹر والی کھڑکی دے پچھے واشبیسن سی ۔ اوہ نہیں جاندی کہ کتھے اوہ اپنا بیگ رکھے اتے کتھے خود نوں . . . . ۔ بیٹھن اتے کھڑے رہن دوناں ہی ہلاتاں وچّ اوہ کمب رہی سی ۔ اوہ کھڑی ہی رہی ۔ اسنے اپنا بیگ سمبھالیا اتے چھت نال لگے چھوٹے جہے روشن دان دی طرف دیکھن لگی جو اسمان ولّ کھلدا سی ۔ اسنوں انتظار سی . . . . کس چیز دا اوہ نہیں سی جاندی . . . . ؟ اوہ سچیت سی . . . . اپنے اکلیپن، سریر نوں ونن والی سردی اتے دل تے محسوس ہون والے بوجھ دے پرتی . . . . ۔ اوہ واستو وچّ سفنہ ویکھ رہی سی ۔ مارسل دی غصے بھری آواز سہت سڑک ولوں آؤندے رولے پرتی لگبھگّ بے خبر اوہ روشن دان وچوں آؤندی ندی دے روڑھ اتے ہوا وچّ ہلدے تاڑ دے درخت دی آواز پرتی سنویدنشیل ہو اٹھی ۔ اسنے اس سبھ کجھ نوں انا قریب محسوس کیتا کہ اسنوں ایہہ سبھ وکھن لگّ پیا ۔ ہوا ہور تیز ہو گئی اتے جینن نوں چھوٹیاں-چھوٹیاں لہراں دے روڑھاں دی آواز سنائی دین لگی ۔ اسنے کلپنا کیتی کہ دیوار دے اس پار تیز ہوا نال لہراؤندے، لچکدے تاڑ دے رکھاں دا سموہ ہے ۔ جدوں کہ اجیہا کجھ وی نہیں سی ۔ لیکن اوہ ادرش لہراں اسدیاں تھکیاں ہوئیاں اکھاں نوں سکون دے رہیاں سن ۔ لمبے لچکدے تاڑ دے رکھاں دے سپنے ویکھدیاں اوہ نویوتی ہو گئی جو اوہ کدے سی ۔
نہا لین دے بعد اوہ لوک ڈائننگ روم وچّ گئے ۔ مارسل نے ہوٹل منیجر نال وپاریاں بارے وچّ پچھگچھ کیتی ۔ اک ادھ کھڑ عمر دا عرب اپنے ٹیونک تے فوجی سجاوٹ کریں کھانا لگا رہا سی ۔ مارسل نے اپنی پتنی کولوں پین لئی پانی لے لیا – 'ایہہ ابلیا ہویا نہیں ہے، وائین لے لؤ' ۔ وائین نیند لیاؤندی ہے، اس لئی جینن نوں وائین پسند نہیں سی ۔ مینو وچّ سور دا گوشت ہون دے بعد وی مارسل نے کیہا – 'ایہہ لوک سور دا ماس نہیں کھاندے، کیونکہ قرآن وچّ ایہہ ورجت ہے ۔ لیکن قرآن نوں ایہہ نہیں پتہ کہ چنگی طرحاں نال پکیا ہویا سور دا گوشت بیمار نہیں کردا ۔ اسیں فرانسیسی جاندے ہاں کہ اسنوں کویں بناؤنا ہے ۔ توں . . . . کی سوچ رہی ہیں ؟ اوہ کجھ وی نہیں سوچ رہی سی ۔ شاید رسوئیوں دی پیغمبر تے ہوئی فتح دے بارے وچّ سوچ رہی سی ۔ مارسل نے اس ادھ کھڑ عرب نوں جلدی کافی لیاؤن لئی کیہا، اوہ سر جھکاؤندے ہوئے کجھ بدبدایا ۔ حالانکہ کافی جلدی آ گئی سی پھر وی 'سویرے ہولی-ہولی اتے دوپہر وچّ جلدی نہیں' قہقے مارسل ہسّ پیا ۔ اوہناں نے کافی پین وچّ زیادہ سماں نہیں لگایا اتے جلدی ہی اوہ دھوڑ بھری ٹھنڈی سڑک تے سن ۔ اوہ لگاتار تھکی ہوئی محسوس کر رہی سی ۔ لیکن اسدا پتی لگاتار زیادہ امنگ وچّ لگّ رہا سی ۔ اسنے اپنا سامان ویچن دی شروات کر لئی سی اتے اپنے آپ نوں بہت ساؤُ محسوس کر رہا سی ۔ اسنے جینن نوں کیہا – 'بیبی، ایہہ یاترا بے کار نہیں جاوے گی ۔ '
دونوں دوجے پاسے والے رستے راہیں چراہے ولّ جا رہے سن ۔ دوپہر ڈھل رہی سی، اسمان لگبھگّ صاف ہو چلیا سی ۔ ہولی – ہولی جینن اس سبھ توں اکتاؤن لگی سی اتے اوہ اتھوں سدھا اپنے چھوٹے جہے فلیٹ وچّ چلی جانا چاہندی سی ۔ اسنوں پھر دوبارہ ہوٹل دے اس ٹھنڈے کمرے وچّ جان دے وچار ماتر نال ہی کوفت ہون لگی سی . . . . ۔ اچانک اسنوں یاد آیا کہ ہوٹل دے منیجر نے اسنوں دسیا سی کہ قلعے دی چھت توں ریگستان وکھائی دندا ہے ۔ اسنے ایہہ گلّ مارسل نوں دسی اتے کیہا کہ اوہ بکسے ہوٹل وچّ چھڈّ سکدا ہے ۔ لیکن اوہ بہت تھکّ گیا سی اتے رات دے کھانے توں پہلاں تھوڑا سوں لینا چاہندا سی۔ 'پلیج ' جینن نے اس نوں انورودھ کیتا تاں اسنے اسدی طرف پیار نال ویکھیا اتے کیہا – 'آف کورس مائی ڈیئر ۔ '
جدوں اوہ قلعے دیاں پوڑیاں چڑھ رہے سن تدّ پنج وج رہے سن ۔ ہوا ہولی – ہولی مرن لگی سی ۔ اسمان بلکلّ صاف اتے نیلا ہو گیا سی ۔ ٹھنڈ دے تکھے ہون نال اسدا چہرہ لال ہو اٹھیا سی ۔ اجے کجھ ہی پوڑھیاں چڑے سن کہ اوہناں دے ساہمنے اک عرب آ کے کھڑا ہو گیا ۔ اوہ پچھ رہا سی کہ کی اوہناں نوں گائڈ دی ضرورت ہے ؟ حالانکہ اوہ اسنوں منا کر چکے سن، پھر وی اوہ اتھوں نہیں گیا ۔ پوڑیاں لمبیاں اتے زیادہ سن اتے وار – وار اوہ چورس بھومی تے آکے ختم ہو رہیاں سن ۔ جویں – جویں اوہ اتے ولّ جا رہے سن، تویں تویں کھیتر پھیلدا جا رہا سی ۔ اوہ لگاتار تکھی ٹھنڈ اتے خشک روشنی دی طرف جا رہے سن ۔ جتھے اوہناں نوں ریگستان ولوں آؤن والی ہر اک آواز سپشٹ سنائی دے رہی سی ۔ تکھی ہوا اوہناں نوں کانبا چھیڑ رہی سی ۔ جویں – جویں اوہ چھت دے ولّ جا رہے سن، اوہناں دی نظر تاڑ دے جنگل دے اگے پھیلے رخاں وچّ گواچن لگی سی ۔ جینن نوں اجیہا انوبھوَ ہون لگا سی جویں سارا اسمان تیز دھن وچّ وج رہا ہے، جسدی آواز ہولی – ہولی پورے برہمنڈ نوں بھر رہی ہے اتے پھر اسنے اپنے آپ نوں خاموشی دے اسیم خلاء وچّ پایا ۔ پوروَ نوں پچھم نال جوڑدی وکراکرتی وچّ بناں کسے رکاوٹ دے اسدی نظر کھوہ گئی ۔
ریگستان تے خاموشی دا انا وستھار جنا آکاش . . . . ۔ شانت سناٹا اتے اپنے ساہمنے پھیلے اس آکاش توں اپنے آپ نوں وکھ کر پاؤن وچّ اکا اسمرتھ جینن ۔ اسدے بلکلّ وپریت مارسل اکدم بے چین ہو رہا سی ۔ آخرکار اتھے دیکھن لئی سی ہی کی ؟ جینن سی کہ اسدیاں نظراں رخ توں وکھ ہو ہی نہیں رہیاں سن ۔ بہت دور دکھن وچّ اس بندُ تے جتھے دھرتی اتے اسمان اپنے سنگم دی سپشٹ ریکھا بنا رہے ہن – جینن کھو رہی ہے . . . . اچانک اسنوں لگا کہ اتے کوئی چیز اسدا اڈیک کر رہی ہے . . . . کی اوہ نہیں جاندی . . . . ؟ اک کھالیپن جو سی تاں ٹھیک لیکن اج توں پہلاں اسنے اسنوں کدے وی محسوس نہیں کیتا سی ۔ اوہ کھالیپن اسنوں نگل رہا ہے ۔ دوپہر توں پہلاں روشنی بلکلّ انج ہی گھٹّ اتے ہلکی سی جویں اوہ کریسٹل توں ترل دے ولّ جا رہی ہووے ۔ اسے طرحاں ایہہ اک عورت، جو سمیں اتے عادتاں اتے اکیویں نال بجھی ہوئی ہے – دے دل دی گنڈھ ہولی – ہولی ڈھلے ہون دا اوسر سی ۔
اوہ بدو لوکاں دے ڈیرے ویکھ رہی سی ۔ اسنے ہن تکّ اس وچّ رہن والے کسے وی آدمی نوں نہیں ویکھیا ۔ اوہناں کالے تنبوآں وچّ کجھ وی گتی شیل وکھائی نہیں دے رہا ہے، پھر وی اوہ اوہناں لوکاں دے وجود بارے سوچ رہی ہے، جنہاں نوں اوہ جاندی تکّ نہیں ہے ۔ بے گھر، دنیاں توں دور، اس سارے کھیتر تے جس نوں اوہ ویکھ سکدی ہے، یایاوری نال بختاور ہن ایہہ لوک . . . . ۔ کجھ وی ہووے اوہ اک وڈے دھرتی – کھنڈ دا حصہ سن، جسدی دگبھرمت کرن والی دشا ختم ہندی ہے بہت دور دکھن دے ہزاراں میل تے جتھے اوہ آکھیر پہلی ندی جنگلاں وچّ وگدی ہے ۔ ہڈیاں نوں ریت دین والی اس وشال سکی زمین تے کجھ تھکے ہوئے لوک، جنہاں دی مالکی کجھ وی نہیں سی، لیکن اوہ کسے دی غلامی نہیں کردے۔ غریبی توں تاں پیڑت سن، لیکن اجنبی راج دے سوتنتر سوامی سن ۔ اوہ نہیں جاندی کہ کیوں اس وچار ماتر نوں اسنوں اس کسم دی مدھر اتے لمبی اداسی نال بھر دتا کہ اسدیاں اکھاں مندن لگیاں ۔ اسنوں لگا کہ دنیاں رک گئی ہے . . . . اتے اس پل کوئی وی، کدے وی نہ تاں جنم لویگا اتے نہ ہی مریگا . . . . ۔ ہر جگہ ہن جیون ملتوی ہو رہا ہے – صرف اسدے دل نوں چھڈّ کے جتھے اس پل کوئی ویدنا اتے پیڑ نال رو رہا سی . . . . ۔ روشنی گھٹّ ہون لگی سی، سورج وی بجھدا جیہا لگّ رہا سی ہور پچھم ولّ ودھن لگا سی ۔ پوروَ وچّ جو اک سانولی جہی لہر روپ دھار رہی ہے، اوہ بہت دور رخ نوں گھیرن لئی تیار کھڑی ہے ۔ ٹھنڈ دی وجہ نال ہن جینن دے دند وی وجن لگے سن ۔
'اسیں سردی نال مر جاوانگے ۔'
'توں مورکھ ہیں ! چلو واپس چلدے ہاں ۔' مارسل نے کیہا اتے اوہ اسدے پچھے – پچھے چلن لگی . . . . نرشبد . . . . ۔ اوہ اپنے آپ نوں ہوٹل ولّ گھسیٹ رہی سی اتے اسدا پتی ایہہ دسکے کہ کنا تھکّ گیا ہے چپّ ہو گیا ۔ جینن نوں بخار دا انوبھوَ ہون لگا سی ۔ اوہ مشکل نال ساہ لے رہی سی، اسنوں لگّ رہا سی کہ اسدا خون بناں اسنوں گرم کیتے ہی بس وگ رہا ہے ۔ ہوٹل پہنچ کے اسنے اپنا آپ بسترے تے ڈھیری کر دتا، مارسل وی بسترے تے سی اتے اسنے جینن نال بناں کجھ کہے ہی بتیاں بجھا دتیاں ۔ کمرہ بہت ٹھنڈا سی اتے اسنوں بخار دے علاوہ تیز ٹھنڈ وی لگن لگی سی ۔ جدوں اسنے کروٹ بدلی تدّ لوہے دے پلنگ نے آواز کیتی اتے چپ ہو گیا ۔ نہیں . . . . اوہ بیمار نہیں ہونا چاہندی . . . . مارسل سوں گیا ہے اتے ہن اسنوں وی سوں جانا چاہیدا ہے . . . . ایہہ ضروری ہے ۔ شہر دا سوخم رولا کھڑکی دیاں دراراں نال اس تکّ پہنچ رہا سی ۔ اسنوں سوں جانا چاہیدا ہے . . . . ۔ اسدے اندروں اسیم نرجنتا اپجی . . . . اوہ اتھے کیوں آئی ؟ اس پرشن تے وچار کردے – کردے اسنوں نیند آ گئی ۔ لیکن تھوڑی ہی دیر وچّ اوہ جاگ گئی اسدے آس – پاس نیرو شانتی سی ۔ شہر دے کسے کونے نتوں ٹھنڈی رات دے سناٹے نوں چیردی کتیاں دے بھونکن دی آواز دے علاوہ پوری طرحاں سناٹا پسریا ہویا سی ۔ اوہ سردی نال کمب رہی سی کروٹ بدلن تے محسوس کیتا کہ اسدے پتی دیاں مضبوط بانہاں نے اسنوں کلاوے وچّ لیا ہویا ہے اتے اوہ انجانے ہی اپنے گرد چمڑیاں بانہاں نوں اپنا سبھ توں سرکھات سورگ منّ بیٹھی ۔ اوہ نر شبد اپنے آپ نال گلاں کر رہی سی، جہناں نوں اوہ خود وی نہیں سن پا رہی سی ۔ ویہہ سالاں توں زیادہ سمیں توں ہر رات اسدی گرماہٹ وچّ گزر گئی اوہ دونوں بیمار ہون تدّ وی، سفر وچّ ہون تدّ وی . . . . ۔ اسدے بناں اوہ اکلی گھر وچّ کی کردی ؟ کوئی بچہ نہیں . . . . ۔ کی ایہہ اوہ چیز ہے جسدی کمی ہے ؟ اوہ نہیں جاندی ۔ اوہ صرف مارسل دی نقل کر رہی ہے اتے ایہہ جان کے خوش ہے کہ کسے نوں اسدی ضرورت ہے ۔
3
شاید اوہ . . . . جینن نوں پیار نہیں کردا سی ۔ پیار . . . . جدوں وی اوہ نفرت نال بھردا ہووےگا تدّ وی اسدے چہرے تے کوئی بھاوَ نہیں آؤندے ہن ۔ لیکن . . . . اسدا چہرہ کویں ہے ؟ کی ہنیرے وچّ کیتے جان والے پیار توں پرے وی کوئی پیار ہندا ہووینگا ؟ اوہ پیار جو دن دی روشنی وچّ چیخ کے روندا ہے ۔ اوہ کجھ وی نہیں جاندی . . . . اوہ انا جاندی ہے کہ مارسل نوں اسدی ضرورت ہے اتے اسنوں اس ضرورت دی ضرورت ۔ اوہ اس پر زندہ ہے ۔ رات ہووے جاں دن تے وی پڑھدی ہے ۔ اوہ پاگل آدمی جو اپنی اہنکاری قدرت نوں تدّ تکّ چھپاؤن دی کوشش کردے ہن ( جو اوہناں دے چہرے دا سادھارن بھاوَ ہے ) جدوں تکّ اوہناں دی پاگل اچھا اوہناں نوں بری طرحاں نال عورت دے جسم دی طرف نہیں دھکّ دندی جتھے ہر چیز جو اس ایکانت رات وچّ اوہناں دے ساہمنے بے پردہ ہندی ہے . . . . اوہناں لوکاں نوں ڈراؤندی ہے ۔ مارسل وی کجھ سماں اس توں وکھ ستا سی ۔ . . . . ایہہ اس نال پیار نہیں کردا ۔ اوہ اس سبھ کجھ توں ڈرن لگا سی جو جینن سی ہی نہیں ۔ اتے جینن اتے مارسل لمبے سماں تکّ وکھ اتے اکلے ستے ۔ لیکن دوناں وچوں اک وی اکلا نہیں سوں سکیا ۔ کجھ لوک جو دوسرے نالوں پیشے جاں بدکسمتی دی وجہ وکھ ہو جاندے ہن، اوہ ہر رات بسترے تے اویں جاندے ہن، جویں موت دے بستر تے جا رہے ہون ۔
مارسل اجیہا نہیں کر پایا – اوہ اک کمزور اتے معصوم بچہ ہے، جو ہمیشہ دکھ توں ڈردا ہے، اسدا اپنا بچہ – جنوں اسدی ضرورت ہے اتے جو اج دی حالت وچّ اک طرحاں نال رریا رہا ہے ۔ جینن نے اسدے بال سہلائے اتے اسدا چھوٹا جیہا پیار دا نام جو اسنے کدے مارسل نوں دتا سی، بدبدایا ۔ اوہ دلوں مارسل نوں پکاردی ہے ۔ آخرکار اسنوں وی مارسل دی ضرورت ہے، اسدی اورجا دی، اسدی سنک دی اتے اوہ وی موت توں ڈردی ہے ۔ جیکر میں اس ڈر توں باہر آ جاوانگی تاں میں بہت سکھی ہو جاوانگی . . . . ترنت اک انجانیپیڑ اسنوں گھیر لیندی ہے ۔ اوہ پھیر مارسل دی طرف چلی جاندی ہے ۔ اوہ اپنے آپ تے قابو نہیں کر پا رہی ہے . . . . اوہ خوش نہیں ہے . . . . اوہ مرن جا رہی ہے . . . . بناں ہوند دے انوبھوَ دے . . . . بناں آزاد ہوئے ۔ ویدنا دی اک لہر اٹھی اتے اوہ بھاری بوجھ دے تھلے دبدی جا رہی ہے، جنوں اسنے اچانک محسوس کیتا . . . . ۔ اوہ لگبھگّ ویہہ سالاں توں گھسر گھسر کے جی رہی ہے ۔ اتے ہن اوہ اپنی پوری شکتی دے نال اس سبھ نال سنگھرش کر رہی سی ۔ اوہ مکتی چاہندی ہے . . . . مارسل توں . . . . دوسریاں توں . . . . سبھ کجھ توں . . . . ۔ جاگروک ہو گئی سی اس آواز نوں سن رہی سی جو اسنوں بہت قریب توں آؤندی محسوس ہو رہی سی ۔
ہن وی اسنوں کتیاں دے بھونکن دیاں تھکیاں – جہیاں آوازاں سنائی پے رہیاں سن جو رات دے سناٹے نوں گہرا کر رہیاں سن ۔ ایہہ آواز دکھن ولوں آ رہی سی، جتھے ریگستان اتے رات دونوں پھر دوبارہ اسے اسمان دے ہیٹھاں ملدے ہن، جتھے جیون رک جاندا ہے . . . . ۔ اتھے جتھے کوئی وی کدے وی جی اتے مر نہیں سکدا . . . . ۔ ہوا . . . . رک گئی ہے ۔ اوہ طے نہیں کر پا رہی کہ سناٹے دے علاوہ اسنے کجھ ہور سنیا . . . . محسوس کیتا ہے کی ؟ اوہ دبے پیر پلنگ نال زمین تے آ کھڑی ہوئی ۔ اپنے پتی دے ساہ دی آواز اسنوں ہن سنائی دے رہی سی ۔ اوہ ہن وی سوں رہا سی ۔ پلنگ توں اٹھدے ہی کمبل دی گرماہٹ دی جگہ تیز سردی نے لے لئی ۔ اپنے جتے ہتھ وچّ چکیں اوہ باہر والے دروازے تے پہنچ گئی ہولی-ہولی ناب گھمایا . . . . آواز ہوئی اتے پھر خاموشی . . . . ۔ اس آواز نے اسنوں تھوڑا جیہا گھبرا دتا، لیکن جلدی ہی اوہ آشوست ہو گئی ۔ پھیر ناب گھمایا اس وار اوہ پوری طرحاں گھم گیا اتے آخرکار دروازہ کھل ہی گیا ۔ اوہ باہر آ گئی اتے اسی ساودھانی نال دروازہ بند وی کر دتا ۔ کمرے توں باہر نکلدے ہی ٹھنڈی ہوا دا احساس ہویا ۔ پوڑیاں کول اسدا ساہمنا چونکیدار نال ہویا، اسنے عربی وچّ خود کیہا ۔ 'میں ہنے آؤندی ہاں' ' قہقے جینن پوڑیاں اتر کے رات وچّ گمّ ہو گئی ۔
رات نوں تاریاں دی روشنی پام دے رخاں اتے گھراں تے اتردی لگّ رہی سی ۔ جینن اس سنکرے رستے تے دوڑن لگی، قلعے دے ولّ ہن جو بلکلّ سنسان ہے ۔ دن دے مقابلے رات وچّ سردی ہور وی پہلکار اتے تیز ہو گئی ۔ ٹھنڈی . . . . ٹھنڈی ہوا اسدے پھیپھڑیاں نوں عاری دی طرحاں چیر رہی سی، پھر وی اوہ گہرے اندھکار وچّ دوڑ رہی سی ۔ تیز ٹھنڈ دی وجہ اسنوں پوڑیاں تے ہی رک جانا پیا ۔ اپنی ساری اورجا نوں سمیٹ کے اسنے آپ نوں منڈیر نال چھت دے ولّ دھکّ دتا ۔ اوہ لگاتار ہونکدی ہوئی اک دشا وچّ بھجّ رہی سی ۔ اسدے ساہمنے سبھ کجھ دھندھلا رہا سی ۔ انا بھجن تے وی سریر وچّ گرمی دا سنچار نہیں ہو رہا سی ۔ باو جود کامبے دے من دے اتشاہ نے اسدے سریر نوں سپھوتری اتے اورجا نال بھر دتا ۔ اوڑک رات دے وستھار وچّ اسنے اپنی اکھاں کھولیاں ۔ کوئی آواز نہیں . . . . ۔ پتھراں پر ریت دے ڈگن نال جو آواز آ رہی سی، بس اوہی آس – پاس پسرے سناٹے نوں توڑ رہی سی ۔ کجھ پلاں دے بعد، اسنوں محسوس ہویا کہ اسدے اپر پھیلیا اسمان ہولی – ہولی گھم رہا ہے ۔ خشک اتے ٹھنڈا رات دے وستھار وچّ ہزاراں تارے وکھائی دے رہے ہن اتے اسدی ٹھنڈیاں نکیلیاں برف دیاں چٹاناں ورگی چمک فکی ہوکے، رخ دی طرف پھسلدی جا رہی ہے ۔ اوہ اپنے آپ نوں اس سندر درش دی چمک توں وکھ نہیں کر پا رہی سی ۔ اوہ اسدے نال – نال چل رہی سی، اتے ہولی – ہولی اوہ اپنے آپ نوں، اپنے 'سو' نوں، اپنے 'ہون' نوں پہچان رہی ہے ۔ اسدے ساہمنے اک – اک کر کے ستارے ریگستان دے پتھراں وچّ ڈبّ کے اپنی چمک کھوہ رہے ہن، اتے اس پل جینن تھوڑا ہور رات دی طرف کھلدی جا رہی سی ۔ ڈونگھے ساہ لیندے ہوئے اوہ ٹھنڈ نوں، دنیاں دے بھاری احساس نوں، پاگلپن جاں جیون دی سمپورنتا نوں، لما جیون جاں موت سبھ کجھ بھلّ گئی ۔ اس توں بیوجاہ بھجن والے کئی پاگل سالاں دے بعد ہن اسنے اس سبھ نوں اتھے ختم کر دتّ۔ ٹھیک اسی سمیں اس نے، اپنے وجود دے اسیم وستھار نوں محسوس کیتا ۔ اس احساس نے اسدی تھرتھراہٹ نوں اتھے ہی ختم کر دتا ۔ گھمدے اسمان دے ولّ اپنی دیہہ نوں تان کے اپنے دل دی دھڑکن گئی اتے ستھر ہو گئی ۔گھنی رات نے اسنوں گہری مدھرتا نال بھر دتا – اوہ ٹھنڈ نوں بھلّ گئی ۔ اسدے آتم ساکشاتکار نال مدھرتا لہر – در – لہر ودھدی گئی اتے ترل ہوکے اکھاں وگن لگیاں ۔ اگلے ہی پل اکاش اس تے چھا گیا اتے اوہ اسے ٹھنڈی زمین تے ڈگّ پئی ۔
جدوں اوہ اپنے کمرے وچّ اسی ساودھانی نال پرتی تدّ وی مارسل سوں رہا سی ۔ لیکن جویں ہی جینن نوں اتھے پایا مارسل بچیاں دی طرحاں ٹھنکا اتے کجھ پلاں دے بعد بیٹھ گیا ۔ اسنے جینن نوں کجھ کیہا، جسنوں اوہ سمجھ نہیں سکی ۔ اوہ اٹھیا اتے روشنی کیتی ۔ روشنی جینن دیاں اکھاں وچّ چبھ رہی سی، پھر وی اسنے کجھ وی نہیں کیہا ۔ مارسل انیندا – جیہا واشبیسن دی طرف گیا اتے منرل واٹر دی باٹل وچوں پانی دا اک وڈا سارا گھٹّ بھریا ۔ اوہ لگبھگّ سون ہی جا رہا سی، تدّ اسنے جینن دے ولّ ویکھیا، اوہ رو رہی سی . . . . رو رہی سی اتے لگاتار روندی جا رہی سی . . . . ۔ مارسل معصومیت اتے حیرانی نال جینن نوں ویکھ رہا سی ۔ 'کجھ نہیں ہویا ڈیئر' – جینن نے کیہا – 'کجھ نہیں ہویا ۔'
(انوواد: چرن گلّ)
