دادے امر سنگھ
سبھ دے کھیسے ٹوہ کے مکھن باہر نکلیا ۔ اسنے اپنے پچھے لوہے دے پھلیکسیبل دروازے دے بند ہون دی آواز سنی ۔ سلیکھ اس ویلے فیکٹری دے دروازے توں کجھ دور کھڑا سی ۔ مکھن نے چھیتی نال سڑک پار کرن دا ارادہ کیتا ۔ سڑک اتے اک ٹیکسی تیزی نال بھجی آ رہی سی ۔ اوہ فٹ-پاتھ دے کنڈھے تے رک گیا ۔ سلیکھ نے اوہدے موڈھے تے ہتھ رکھ دتا ۔ ٹیکسی لنگھ گئی ۔ مکھن دا دل کیتا کہ سلیکھ دے ہتھ نوں اپنے موڈھے توں چھنڈ سٹے ۔ اسدے دل وچّ اس ہتھ لئی نفرت پیدا ہو گئی سی ۔ سڑک ٹپدے ہوئے اسنے سلیکھ دے منہ ول دیکھیا ۔ تے جدوں اسدیاں نظراں سلیکھ دیاں نظراں نال ملیاں تاں اوہ اسدا ہتھ رکھائی نال اپنے موڈھے توں چھنڈ سٹن دی ہمت نہ کر سکیا اتے اسنے پولی جہی اسدا ہتھ اپنے ہتھ وچّ لے
لیا تے پھر اسنوں ہولی ہولی چھڈّ دتا۔
"مکھن دادا ! اج توں روٹی ساڈے گھروں کھائیں ۔"
مکھن نے ڈونگھی نیجھ نال سلیکھ ول ویکھیا ۔ اس دیاں اکھاں وچّ کجھ ایہو جیہا پربھاو پیدا ہو گیا جویں ہرن شکاری دی بڑک سنکے چکنا ہو جاندا ہے۔ اس دے بلھاں تے ہلکی جہی مسکان پیدا ہو گئی۔
"کہaں پتر ! سانوں پھسانا چاہندا ایں ؟" اسدی مسکان نے جویں کیہا۔
"نہیں سلیکھ دادا،" اسنے سلیکھ شبد اتے زور دے کے کیہا، "میں اج روٹی سردار صاحب دے گھر کھانی ہے۔"
سلیکھ نے مکھن دے مونہوں نکلے 'دادا' شبد وچ ہلکی جہی چوبھ انوبھوَ کیتی ۔ مکھن نوں کلکتے آیاں ہالی پنجواں دن ہی سی ۔اسدیاں مچھاں داڑھی دیکھ کے سلیکھ نے اسنوں 'دادا' کہہ کے سمبودھن کیتا سی۔تے نوجوان مکھن سنگھ نوں اس وچوں بڈھاپے دی بو آئی سی۔ اسنے پچھیا سی کہ اوہ بڈھا معلوم ہندا سی جو سلیکھ اسنوں 'دادا' کہہ رہا ہے ؟
سلیکھ نے اسنوں دسیا کہ بنگال وچ وڈے بھرا نوں دادا کہندے ہن ۔ تے اسنوں بڈھا نہیں بنایا ۔ سگوں اپنے توں وڈا ہون دے ناطے اسنوں 'وڈا بھرا' کیہا ہے۔پھیر اوہناں نے اک دوسرے نوں اپنی اپنی عمر دسی ۔ مکھن دی عمر بائی ورھے نکلی تے سلیکھ دی اٹھائی ورھے ۔ اس تے ایہہ دوویں کھوتھ ہسے تے فیصلہ ایہہ ہویا کہ مکھن سلیکھ نوں عمر دے لحاظ نال دادا کیہا کرے تے سلیکھ اسنوں داڑھی مچھاں دے لحاظ نال دادا کہہ کے بلایا کرے ۔
شام نوں پنجابی دادا نے بنگالی دادا توں کسے سستے جہے ڈھابے دا نام پچھیا، جتھے اوہ روٹی کھا لیا کرے سلیکھ نے اسنوں نال لجا کے اک سستا جیہا ڈھابا دکھا دتا ۔ ڈھابا سلیکھ دے راہ وچّ آؤندا سی ۔ اس لئی اوہ شام نوں اکٹھے ہی ادھر جاندے تے اس لئی دوہاں دادیاں وچ چنگی دوستی ہو گئی سی ۔
پر اج، جدوں سلیکھ نوں مکھن دے 'دادا' شتھد وچوں کجھ چوبھ محسوس ہوئی تاں اسنے پچھیا:
"دادا، اج توں کجھ ناراض معلوم ہندا ہیں ۔"
"نہیں دادا، ناراضگی کاہدی ؟" مکھن نے جواب دتا، "سردار صاحب نے گھر اک کم دسیا سی تے اج میں روٹی وی اتھے ہی کھاوانگا ۔"
اس واری سلیکھ نوں چوبھ بالکل سپشٹ محسوس ہوئی ۔
"اچھا !" اس بجھے جہے لہجے وچ جان کے چھٹی منگی۔
"ہچھا !" مکھن نے جواب وچ کیہا تے دوجے پاسے مڑ گیا۔
"سچ مچ ایہہ بنگالی بڑے خطرناک نے" مکھننے تردے تردے سوچیا۔...سرداراں نے بالکل ٹھیک کیہا سی۔
اجے کلھ دی ہی گلّ سی، اوہ فیکٹری توں باہر نکلیا سی تے سلیکھ نے اپنی عادت انوسار اسدے موڈھے تے ہتھ رکھیا سی تاں اسنوں بالکل کھجھ نہیں سی آئی ۔ اوہ دوویں گلاں کردے ڈھابے ول تر پئے سن۔ سلیکھ اسنوں کلکتے دی واقفی کرا رہا سی ۔ ایہہ فلانی تھاں ہے ۔ اس بازار دا ایہہ ناں ہے، ایہہ جو وڈی ساری عمارت ہے، ایہہ کلکتے دی سبھ توں اچی بلڈنگ ہے۔
اچانک، اوہناں دے پچھوں اک کار آئی تے اوہناں دے نیڑے آ کے رک گئی۔
مکھن نے مڑ کے دیکھیا دوویں سردار کار وچّ بیٹھے سن تے نرندر اس نوں بلا رہا سی ۔ دلیپ تے نرندر بچپن وچّ اسدے نال کھیڈدے رہے سن ۔ ادوں اوہ اوہناں نوں دیپو تے ننی کیہا کردا سی ۔ پر جدوں اوہ کلکتے آیا سی تاں اوہناں دی شان تے سج دھج دیکھ کے اوہناں نوں اوہناں دے ناں لے کے سمبودھن کرن دی ہمت نہیں سی کر سکیا ۔ ہن اوہ اوہناں نوں وڈا-چھوٹا سردار تے چھوٹا-چھوٹا سردار کیہا کردا سی ۔ جویں کہ دفتر تے فیکٹری دے سارے لوک کہندے سن۔
"گڈی 'چ بیٹھ ! تیرے نال کجھ گلاں کرنیاں ہن ۔" نرندر نے ڈرائیور دی وکھی ولّ اشارہ کردے ہوئے اسنوں بیٹھن لئی کیہا۔
مکھن سلیکھ توں آگیا لے کے گڈی وچ بیٹھ گیا ۔ راہ وچّ اوہناں نے کوئی گلّ بات نہ کیتی ۔ انجھ پرتیت ہندا سی جویں دوویں سردار کجھ سوچ رہے سن ۔ اک ادھ وار اوہناں انگریزی وچّ کوئی گلّ کیتی، جس نوں مکھن بالکل نہ سمجھ سکیا۔
گھر پہنچ کے دوہاں چھوٹے سرداراں نے مکھن نوں اپنے ساہمنے کرسی تے بٹھا لیا تے ادھر ادھر دیاں گلاں آرنبھ دتیاں۔ پھیر چھوٹے سردار نے کہنا شروع کیتا:
"ہاں بئی، مکھن سنہاں ! اک ضروری گلّ، جو تیرے نال کرنی سی، اوہ ایہہ ہے کہ اسیں بمبئی پتا جی نوں تیرے آؤن دی خبر دتی سی۔ اوہناں دی چٹھی آئی کہ تیرے رہن تے کھان پین دا کی بندوبست کیتا ہے ؟ اسیں اوہناں نوں سبھ کجھ دسیا تاں سانوں بڑی جھاڑ پائی کہ مکھن سنگھ اوہناں دے متر دا پتر ہے ۔ اسنوں اپنے گھر دا بندہ سمجھو، گھر وچ رکھو اتے روٹی وی کھواؤ ۔ اوہ نواں نواں کلکتے آیا ہے، سو ہر طرحاں دا خیال رکھو ۔ پر دیکھیں نہ ! ساتھوں غلطی ہو گئی سی۔ سو آس ہے توں خیال نہیں کرینگا ۔ ہاں تے اج توں روٹی اتھے خایا کر ۔"
'آج سے سردار کا بھی خانا بنیگا ۔' اسنے مکھن سنگھ ول اشارہ کر کے نوکر نوں سمجھایا۔
'باقی رہی اتھے رہن دی گلّ'، اسنے پھر مکھن نوں سمبودھن کر کے کہنا شروع کیتا، 'سو توں دیکھ ہی رہا ہیں کہ تھاں تھوہڑی ہے ۔ گھر دے بندے ہی کافی نے تے پروہنے وی آؤندے جاندے رہندے نے ۔ سو ہالی توں اوتھے چوکیدار دے نال والی کو......ہاں کارٹر وچ رہُ، پھیر تیرا اتھے آؤن دا انتظام کر دیانگے سمجھ گیا نہ توں۔'
مکھن نے سر ہلایا ۔ اس دے دل وچّ دیپ تے ننی ورودھ تھوہڑا جیہا گلہ پیدا ہو گیا سی، دور ہو گیا ۔ اک تاں ننی نے آپ اسنوں مکھن سنہاں آکھ کے سمبودھن کیتا سی، جس وچّ اس نوں اپنے تے اوہناں دے آیو وچ وڈے ہو جان دا احساس سی ۔ تے بچپن والی کھل ورتنی مناسب نہیں سی جاپی۔ دوجے چوکھا چر اک دوجے توں دور رہن نال وی تکلف پیدا ہو جانا ضروری سی ۔ اس نے سوچیا کہ جدوں اوہ اتھے جا کے رہے گا تاں ہولی ہولی ایہہ تکلف وی دور ہو جائیگا۔ ایہہ سوچ کے اوہ سنتشٹ ہو گیا سی۔
'ہاں بئی !' ایتکی وڈے سردار نے کہنا شروع کیتا، توں اتھے نواں نواں آیا ایں، ذرا ہشیار رہیں تے بنگالیاں توں خاص کرکے بچ کے رہیں، ایہہ بڑے خطرناک لوک نے ۔ جے کتے کوئی لڑائی لڑدا ہووے تاں بالکل دخل نہیں دینا، نہ چھڈان دا جتن کرنا، نہیں تاں ایہہ بنگالی اسدا پچھا چھڈّ کے تیرے مگر ہو جانگے ۔ تے ذرا کوئی گلّ ہوئی نہیں تے ایہہ سبھ بنگالی بھونڈاں وانگ کٹھے ہوئے نہیں۔
"ہچھا" مکھن حیران ہو رہا سی۔
"ہاں، ہور سن !" اس نے ٹٹی لڑی نوں جوڑدیاں آرنبھ کیتا، بس وچّ جاں ٹرام وچّ جے تھاں عورتاں لئی ریزرو ہووے استے بھلکے وی نہ بیٹھ جاویں کتے ۔ بھاویں اتھے کوئی عورت بیٹھی ہووے جاں نہ، بھاویں ساری گڈی وچ کوئی زنانیں نہ ہووے ۔ نہیں تاں ایہہ لوک تینوں چمبڑ ہی جانگے ۔ ایہہ اس لئی کہہ رہا ہاں کہ ساڈے پاسے زنانیاں دیاں سیٹاں وکھریاں نہیں ہندیاں ۔"
"ایہہ تاں بڑی عجیب گلّ اے کہ تھاں خالی ہووے پھیر وی استے بیٹھیا ن جاوے۔" مکھن دے لہجے وچ حیرانی دے نال نال ڈر وی رلیا ہویا سی۔
"اک گلّ تینوں ہور دسّ دئیے،" وڈا چھوٹا سردار بولیا، "ساڈے پاسے عامَ رواج اے کہ مرد عورتاں لئی سیٹ خالی کر دندے نے ۔ اتھے ایہہ کم بھل کے وی نہ کر بیٹھیں۔ تے ایہہ حرام زادے تیرے مگر پے جانگے کہ توں سیٹ دتی تے کیوں ۔ اس نوں بلایا ای کیوں۔"
ہن مکھن بہت ڈر گیا سی۔
"ہاں !" وڈے چھوٹے سردار نے لڑی جوڑی، اج توں اس بنگالی نال جا رہا سیں، ذرا ہشیار رہیں ۔ توں اپنا بندہ ہیں، اس لئی کہ رہے ہاں نہیں تاں سانوں کی غرض ہور سر-کھپائی کریئے ۔ جو کسے دے جی آوے، کرے ۔ ایسا نہ ہوئے کسے مصیبت وچ پھس جائیں ۔
"پر سلیکھ تاں برا آدمی نہیں معلوم ہندا ۔" مکھن بولیا، "اوہ روز میرے نال ڈھابے تک جاندا اے تے مینوں کلکتے دی سیر کراندا اے ۔"
"اوہو ! تینوں نہیں پتہ" چھوٹا سردار بولیا، "ایہہ بنگالی بھکھے ننگے لوک نے ۔ ہڈّ حرام، محنت کردیاں ایہناں نوں موت پو'دی اے ۔ کم کر نہیں سکدے ۔ اس لئی آمدنی تھوہڑی ہندی ہے۔ خرچہ پورا کرن لئی ایہہ طرحاں طرحاں دی چار سو ویہہ کردے نے۔سلیکھ دیؤ لے لے، ایہہ جو تیرے نال یارانہ ودھا رہا اے، ہولی ہولی تینوں اپنے گھر لے جائیگا، اتھے کسے اپنے چاچے، مامے جاں ماسی دی دھی نال تیری واقفی کرا دیویگا ۔ اوہ کڑی تینوں پھسا لئےگی ۔ پھیر ایہہ لوک ایہہ الزام لا کے کہ توں کڑی نوں خراب کرن دا جتن کیتا اے، تیرے اتے مقدمہ چلان دی دھمکی دے کے کجھ نہ کجھ تیتھوں بٹور لینگے۔"
مکھن بڑا ہی ڈر گیا سی ۔ اس دے دل اندر بنگالیاں لئی گھرنا پیدا ہو گئی سی۔ اوہ بولیا،"سلیکھ اج مینوں اپنے گھر لے جان لئی کہہ رہا سی۔"
"دیکھیا !" چھوٹے نے وڈے ول دیکھ کے کیہا، "ہوئی نہ اوہو گلّ۔"
نوکر نے روٹی تیار ہون دی اطلاع دتی۔ اوہ دوویں اٹھ کے ڈائیننگ روم وچّ چلے گئے ۔ مکھن وی اوہناں دے نال ہی چلا گیا۔ اس دن اس نوں سچی مچی کھان دا سواد آ گیا۔ کئی طرحاں دے کھانے بنے ہوئے سن ۔ پہلاں تاں اوہ گھبرایا کہ کہڑی چیز پہلاں کھائے تے کہڑی پچھوں ۔ پھیر اس نے اسے طرحاں کھانا شروع کر دتا، جس طرحاں دوویں سردار کھا رہے سن ۔
جدوں روٹی کھا چکے تاں نرندر نے کیہا، "اسیں روٹی ذرا چراکی کھاندے ہندے آں ۔ تینوں جے بھکھ لگے تاں ساڈی اڈیک کرن دی لوڑ نہیں۔ جس ویلے جی چاہے، نجھک نوکر کولوں منگ لئیں، تیرا اپنا ای گھر اے ۔"
جدوں مکھن نے ہاں وچّ سر ہلایا تاں اوہ بولیا، "چنگا ہن توں جا پھیر، تینوں نیند آئی ہوویگی ۔"
مکھن ترن لگا تاں اس نے پچھوں آواز دے کے کیہا، "تے ہاں فیکٹری وچ وی ایہناں بنگالیاں دا خیال رکھیا کر ۔ ایہہ حرام خور، کم کجھ نہیں کردے تے گلاں کردے نے۔ شرارتاں کرن تے گلاں بنان وچ بہت تاک نے ۔"
بنگالیاں دی حرام زدگی دا ثبوت اس نوں اگلے دن ہی مل گیا سی ۔ لنچ ٹائم وچ اوہ دفتر دے لاگے بھوں رہا سی تاں اسنے دیکھیا اک بنگالی چھوٹے سردار نال بہت گرم سرد ہو رہا سی تے بنگالی پیکراں وچ اس لئی خاص ہمدردی دا جذبہ سی۔ پر اسدے اپنے دل وچ بنگالیاں لئی گھرنا تے حقارت پیدا ہو رہی سی۔
سو اج چھٹی توں پچھوں، جدوں سلیکھ نے اسنوں روٹی دا سدا دتا تاں اسدے کنّ اک دم کھڑے ہو گئے تے اوہ اس نوں چھڈکے سرداراں دے گھر چلا گیا۔
اوہ پردہ چک کے اندر جان ہی لگا سی کہ اسدے کناں وچّ چھوٹے سردار دی آواز پئی۔ اوہ نیپالی نوکر نوں ڈانٹ رہا سی کہ اس نے مکھن نوں کلھ اوہناں دے نال ہی کھان لئی کیوں بٹھا دتا سی۔
"ہم نہیں جانتا صاحب" نیپالی نوکر نے اپنی صفائی پیش کیتی، "تم بولا سردار بھی کھائیگا، ہم نے سمجھا، وہ تمارا کوئی ناتیدار سردار ہے ۔"
"اچھا بہتی بک بک نہ کر" سردار دی آواز آئی، "اگوں توں اس نوں ساڈے والی روٹی نہیں دینی ۔ نوکر لوگ والی روٹی دینی ہے سمجھا ۔"
نوکر "جی" کہہ کے چلا گیا ۔
مکھن دے دل تے داتی پھر گئی۔ اوہ سمجھ گیا کہ اوہ اس نوں کنا کو اپنا سمجھدے سن ۔ اس نوں دیپو تے ننی تے بڑا غصہ آیا۔ پر پھیر اس نے اپنے آپ نوں سمبھالیا تے سوچیا، کہ اوہ اوہناں دا نوکر ہی تاں ہے۔ جے انھا اس نوں نوکراں والی روٹی دین لئی کیہا تاں کی عجیب گلّ ہوئی ۔ تے اس نے فیصلہ کر لیا، اوہ اوہناں کول نوکر بن کے ہی رہے گا، آ5نا بنکے نہیں۔ اسنے ہولی جہی پردہ چکیا تے اندر چلا گیا ۔
"آ بئی مکھن سنہاں" چھوٹے سردار نے بلھاں تے مسکنی لیا کے کیہا مکھن نوں ایہہ مسکنی بالکل بناؤٹی جاپی ۔ اس بالکل کسے جذبے توں خالی آواز وچ کیہا، "جی آیا ہاں ۔"
"چنگا پھر توں روٹی کھا لے۔" وڈے سردار نے کیہا۔
"تے تسیں ؟" مکھن نے چنگے بھلے جاندے بجھدے انجان بن کے پچھیا ۔
"سانوں کجھ چر لگو کجھ پروہنے آؤن والے نے ۔ تینوں بھکھ لگی ہوئےگی توں روٹی کھا لے ۔ نالے تینوں اک کم وی بھیجنا ہے۔"
مکھن چپ چاپ چلا گیا ۔ نوکر نے اسنوں نوکراں والی روٹی دے دتی۔ اوہ روٹی کھا کے باہر جان ہی لگا سی کہ سردار نے اس نوں واج ماری تے اس نوں نیو مارکیٹ دا پتہ دس کے اتھوں پھل خرید لیاؤن لئی کیہا۔تے اس نوں سمجھا دتا کہ پھل اس طرحاں چھوپلی جہی رسوئیے نوں دے دیوے کسے نوں پتہ تیک نہ لگ سکے۔
مکھن نے دساں روپئیاں دا نوٹ پھڑ لیا تے چلا گیا چپّ کر کے ۔ پھل لیا کے اسنے چھوپلی جہی رسوئیے نوں پہنچا دتے۔
اس ویلے ڈرائنگ روم وچّ بڑی رونق لگی ہوئی سی ۔ بہت سارے لوک آئے ہوئے سن ۔ ایہناں وچ چھی ست بنگالی وی سن، جو کپڑیاں تے شکل صورتاں توں سرداراں وانگ ہی امیر آدمی معلوم ہندے سن۔ ایہناں وچ اک گورے گول مول چہرے تے عینک والے بنگالی نال سارے لوک بڑے ستکار نال پیش آ رہے سن۔ مکھن نے بہادر نوں پچھیا کہ اوہ کون سی ؟
"بنگالی لوگ کا بڑا لیڈر ۔"
کارٹر ول جاندے جاندے مکھن سوچ رہا سی کہ سرداراں نے تے اس نوں بنگالیاں نال میل جول رکھنا منع کیتا سی ۔ پر آپ اوہناں ہی خطرناک لوکاں دیاں داعوتاں کردے ہن ۔
دوسرے دن فیکٹری وچ چھٹی ہوئی تے مکھن اپنی آخری ڈیوٹی دے کے بھاوَ سبھ دے کھیسے ٹوہ کے باہر نکلیا تاں سلیکھ اسدی اڈیک کر رہا سی۔پر اج اس نے اس دے موڈھے تے ہتھ نہ رکھیا۔
"توں تاں سرداراں دے گھر جا رہا ہوئینگا ۔" سلیکھ نے پچھیا، "میرے نال تاں نہیں چلینگا ؟"
مکھن نے اک واری سلیکھ ول دیکھیا ۔ کجھ چر چپّ رہا تے پھر بولیا ۔ "نہیں دادا ! میں تیرے نال ہی چلانگا ۔ روٹی کجھ چر پچھوں کھا لوانگا ۔"
"چاہ پیئینگا ؟" سلیکھ نے پچھیا ۔
مکھن نے سر ہلایا تے دوویں لاگلے "مشٹان بھنڈار" وچ چلے گئے ۔ نوکر نے مٹی دے بھانڈے وچّ چاہ لیا کے میز تے رکھ دتی ۔
"مکھن دادا !" سلیکھ نے چاہ دا گھٹ بھرکے کیہا۔ "مینوں سرداراں نے اج دسیا ہے کہ توں بڑا خطرناک آدمی ہیں۔"
"ہائںe...اِ" چاہ دا بھانڈا مکھن دے بلھاں توں ارے ہی رک گیا ۔
"ویسے بنگال وچّ عامَ طور تے پنجابیاں نوں خطرناک سمجھیا جاندا ہے۔پر مینوں تے کجھ پنجابی ملے، جو بالکل شریف آدمی سن۔ مینوں تے توں وی بھلا-مانس ہی معلوم ہندا ایں ۔" سلیکھ نے بڑے آرام نال چاہ پیندے پیندے کیہا ۔
"پر سرداراں نے ایہہ نہیں دسیا کہ میں خطرناک کویں ہاں ؟"
"سردار کہندے سن کہ پنجاب وچّ اک خاص علاقہ ہے، جتھوں دے لوک بدمعاش، ڈاکو تے ادھالیئے ہندے ہن، تے مکھن وی اسے علاقے دا ہے ۔"
"پر میں تاں اس قصبے دا ہاں جتھوں دے سردار آپ نے ۔"
"ہچھا" سلیکھ دے بلھاں تے اک ارتھ-بھری مسکراہٹ سی تے مکھن دے دل وچ بے-انت غصہ سی ۔ اس نے اوہ ساریاں گلاں سلیکھ نوں سنا دتیناں جو سردراں نے اسدے ورودھ کیتیاں سن۔ سلیکھ زور دی کھڑ کھڑا کے ہس پیا ۔
"ارے پنجابی دادا ! تیرے کول ہے کی جو میں مچھن دا جتن کراں گا ؟ توں وی تاں اپنے ورگا بھکھا ننگا مزدور ہی ہیں ! توں بڑا بھولا ہیں۔"
"تسیں بنگالی لوک تاں بڑے چلاک ہندے ہو نہ ؟" مکھن دے بولاں وچّ اپنت بھری مخول سی ۔ سلیکھ ہسن لگ پیا۔
"دادا !" مکھن نے گمبھیر ہو کے پچھیا، "اس دن اوہ بنگالی سرداراں نال کیوں جھگڑ رہا سی ؟"
"کون اوہ چیٹرجی ! اس نے پیکراں دی یونین بنان دا جتن کیتا سی ۔ سرداراں نے اوہنوں کڈھ دتا تے اوہ اپنا بونس منگ رہا سی ۔"
پھر اوہ کافی چر یونین، اس دے کم تے فائدے بارے گلاں کردے رہے ۔
کجھ دناں پچھوں جد سردار اپنی کار ڈرائیو کردے ہوئے کلبّ ول نوں جا رہے سن تاں اوہناں دیکھیا پنجابی دادا تے بنگالی دادا بانہہ وچ بانہہ پائی چیت پور روڈ تے تری جا رہے سن۔ سردار نے مکھن نوں چیتاونی دین واسطے کار اوہناں دے لاگے لیا کے رفتار ہولی کر لئی ۔ اوہناں دے کناں وچّ آواز آئی ۔
"پر پنجابی ساڈا ساتھ نہیں دیدے ؟" ایہہ بنگالی دادے دی آواز سی ۔
"پنجابیاں دی توں فکر نہ کر ۔" پنجابی دادا بولیا، "اوہناں نوں میں آپے سمبھالانگا ۔"
دوسرے پل دوواں دادیا نے دیکھیا کہ سرداراں دی کار جھنجلائی ہوئی تیزی نال سینٹرل ایوینیو نوں مڑ گئی سی۔
