دلیپ کمار دا نائی کرشن چندر
میں اپنی لانڈری وچ لالا ہرپرشاد دے منڈے بنسیپرشاد دی نویں ریشمی قمیض نوں استری کر رہا ساں جو اس نے پچھلے ہفتے اپنی شادی موقعے سوائی سی۔ انے نوں میرا نوجوان نوکر پھزلو ہولی-ہولی سیٹی وجاؤندا دوکان اندر آ وڑیا۔ میں اس نوں ویکھ کے حقہ-بکا رہِ گیا۔ پھزلو بہت سدھا-سادہ، مورکھ جیہا منڈا ہے، جویں لانڈری والے نوکر نوں، بلکہ ہر نوکر نوں ہونا چاہیدا ہے، پر جدوں میں پھزلو دے سر ولّ ویکھیا تاں سکتے وچ آ گیا۔
"پھزلو تیرے سر نوں ایہہ کی ہویا اے؟" میں تھوڑھا جیہا کھجھ کے پچھیا۔
پھزلو نے ہسدیاں ہویاں کیہا، "شہر وچ دلیپ کمار دا نائی آیا ہویا ہے۔" ایہہ کہن توں بعد اوہنے بڑے پیار نال اپنے سر اتے ہتھ پھیریا اتے متھے اتے پلری لٹ نوں ہور لٹکا دتا۔ اس دے سر دے وال کرڑ-برڑ کٹے ہوئے سن تے چھوٹے-چھوٹے کر دتے گئے سن۔ صرف کھبے پاسے دے والاں دا گچھا ہی لما رہِ گیا سی جو باقی دے والاں نالوں لما ہون کر کے اپنے آپ کٹی ہوئی ویل وانگ متھے اتے آ پیا سی تے دوروں دیکھدیاں انج جاپدا سی، جویں گوند نال متھے اتے چپکا دتا گیا ہووے۔ سر دے پچھلے پاسے دی ڈھلان توں وال انج کٹے گئے سن جویں پہاڑی ڈھلان توں گھاہ کٹّ لیا گیا ہووے۔ اک طرحاں نال پھزلو دا سر دوروں منی ہوئی بھیڈ وانگ لگّ رہا سی۔
میں حیرانی نال پچھیا، "کون ہے اوہ نائی؟"
"اپنا شدو۔"
"اوہ گھیسو قصاب دا منڈا جو دو سال ہوئے گھروں نٹھّ گیا سی؟"
پھزلو نے ہاں وچ سر ہلا دتا۔
"کتھے ہے اس دی دوکان؟"
پھزلو بولیا، "تیلیاں دے بازار توں اگلے چوک وچ۔"
میں چھیتی نال اپنی لانڈری توں باہر نکلیا، تاں پھزلو نے آواز دے کے کیہا، "پر جمن چاچا، جے وال بناؤنے ہن تاں ڈیڈھ روپیہ نال لے جا۔ اوہ اس توں گھٹّ وال نہیں کٹیگا۔ دلیپ کمار دا نائی ہے۔"
"چپّ کر اوئے الو!" میں چوک ولّ دوڑدیاں کیہا، "اس بھیڈ-منائی دا میں ڈیڈھ روپیہ دیوانگا؟"
پر شدو دی دوکان اتے بھیڑ بڑی سی۔ میں ذرا دیر نال پہنچیا ساں۔ وال بنواؤن والیاں دی پہلاں ہی لمی قطار لگّ چکی سی۔ دوکان توں باہر ابھرے ہوئے اکھراں وچ بورڈ اتے لکھیا سی-
دلیپ کمار دا نائی
بمبئی ٹرینڈ
ماسٹر شدو نائی
اتے اس بورڈ دے ہیٹھاں اک ہور بورڈ اتے ریٹ لکھے ہوئے سن-
دلیپ کمار ہیئر کٹّ- ڈیڈھ روپیہ
دلیپ کمار شیو- اک روپیہ
دلیپ کمار شینپو- دو روپئے اٹھ آنے
دلیپ کمار مالش- پنج روپیئے
(مالش کراؤن والیاں لئی وکھرے کمرے دا انتظام ہے)
میں قطار ولّ ویکھیا۔ اتھے مینوں بہت جانے-پچھانے چہرے نظر آئے۔ اوہناں وچوں مینوں دھوڑی ملّ دا منڈا بھسوڑی ملّ نظر آیا جو میٹرک فیل سی اتے کسے وی سنیمے وچ کوئی فلم ویکھن توں بناں نہیں سی رہِ سکدا۔ اوہناں وچ ہی حکیم اتم چند دا جوائی سرداری جو ویاہ توں بعد حکیم صاحب دے گھر ہی رہندا سی، تے استاد دلدار خاں دا پٹھا بچہ پہلوان، تے گنگو تیلی دا منڈا سکھیا، تے اپنے محلے دی امیر بھوآ کھوجن دا اکلوتا صاحب زادہ گلا بٹیرباز تے دھیما پنواڑی اتے سندر ٹھیلھے والا جو سنیمے دے اشتہار ونڈدا سی، وی نظر آئے۔ ساریاں نے مینوں دیکھ کے نظراں پھیر لئیاں۔ میں دھاء کے دوکان وچ وڑ گیا۔ اس قطار نال میرا کی واسطہ؟ ایہہ سارے منڈے میرے ہتھاں دے کھڈائے ہوئے سن۔
دوکان دے اندر جا کے میں ساہمنے کندھ اتے دلیپ کمار دی وڈی ساری فوٹو ویکھی جس دے اک کونے اتے لکھیا سی:
اپنے پیارے دوست شدو نائی لئی، بڑے پیار نال-لکھتم دلیپ کمار۔
سجے پاسے نظر دوڑائی تاں اک ہور تصویر نظر آئی۔ اس وچ دلیپ کمار سر جھکائی بیٹھا سی تے شدو نائی اس دے وال کٹّ رہا سی۔ کھبے پاسے نظر دوڑائی تاں اک ہور تصویر لٹکی ہوئی نظر آئی جس وچ شدو نائی دلیپ کمار دے سر دی مالش کر رہا سی۔
شدو نے مینوں آؤندیاں ہی پچھان لیا۔ اوہ میرے گوڈیں ہتھ لا کے بولیا، "چاچا جمن، مینوں پچھانیا؟"
شدو نوں کون نہیں پچھانیگا؟ محلے دا سبھ توں شرارتی منڈا، دبلا-پتلا، کالا، چیچک دے داگے منہ والا، اک اکھ توں کانا تے زبان جویں لال مرچ، جویں قینچی کتردی ہے، گالاں دا پھہارا، وار-وار کٹّ کھان اتے وی شرارت کرن توں باز نہ آؤن والا۔ اک دن سویرے پھزلو نوں پھسلا کے اس توں شیخ غلام رسول بیرسٹر دے منڈے دا ہنٹنگ کوٹ جو میری لانڈری وچ ڈرائیکلین ہون آیا سی، اک دن لئی منگ کے لے گیا سی۔ بس اسے دن توں پتہ نہیں کتھے غائب ہو گیا سی۔
آس-پاس دے قصبیاں وچ بہت لبھیا، پر کتوں وی پتہ نہ چلیا۔ بے بس ہو کے کوٹ دی قیمت مینوں دینی پئی۔ میں شدو نوں کویں بھلّ سکدا ساں۔ میں زور دا دھپھا اس دی پٹھّ 'تے ماریا۔ شدو دے ہتھوں چھٹّ کے قینچی زمین اتے ڈگّ پئی اتے اوہ کجھ ہسّ کے تے کجھ روندو جیہا ہو کے میرے ولّ ویکھن لگا۔
میں غصے وچ کیہا، "میرے ولّ ہن کی ویکھدا ہیں؟ کدھر ہے اوہ کوٹ؟"
شدو نوں اک دم یاد آیا تے ہسدیاں-ہسدیاں بولیا، "واہ چاچا! توں وی دو سال بعد اس معمولی جہے کوٹ دا ذکر کر رہا ہیں۔ او چاچا، جنے کوٹ کہینگا، اس بیرسٹر دے منڈے لئی بنوا دیاںگا۔ کی سمجھدے ہو؟ دلیپ کمار دا نائی ہاں، دلیپ کمار دا!"
"تاں توں بمبئی گیا سی؟" میں کرسی 'تے بیٹھدیاں پچھیا۔
"ہور کتھے گیا سی، ہنٹنگ کوٹ پا کے؟"
"پر اوہ کوٹ ہے کتھے؟"
"دلیپ کمار کول۔"
"دلیپ کمار کول؟" میں حیران ہو کے پچھیا۔
"ہاں۔" شدو بولیا، "میں اس کوٹ دے کالر ذرا کٹّ کے چھوٹے کر دتے سن۔ دلیپ کمار نوں میرا سٹائیل بہت پسند آیا۔ اس نے میتھوں اوہ کوٹ منگ لیا اتے ادوں توں اوہی کوٹ پا کے پھردا ہے۔ چھوٹے-چھوٹے کالراں والا ہاف-کوٹ جو کدی بیرسٹر صاحب دے منڈے دا سی۔ ایہہ کہو کہ اس کوٹ دی قسمت کنی چنگی سی کہ کتھوں دا کتھے پہنچ گیا۔ فلم 'شکشت' وچ تسیں اوہ کوٹ دیکھیا سی؟"
"تیری دلیپ کمار نال واقفیت کویں ہوئی؟" میں پچھیا۔
شدو نے میرے سر اتے قینچی چلاؤندیاں کیہا، "کجھ نہ پچھو چاچا، کجھ نہ پچھو، دلیپ کمار نوں ملن لئی کنے پاپڑ ویلنے پئے۔ ہویا انج کہ اک دن میں بمبئی دے ریس کورس وچ اپنے جوکی ہربھگوان نوں ملن جا رہا ساں کہ شاید کوئی قسمت دا ٹپ مل جائے تاں بیڑا پار ہو جائے، انے نوں مینوں خیال آیا کہ میرے سر دے وال بہت لمبے ہو رہے نے، تے ایہہ خیال آؤندیاں ہی میں ساہمنے شیونگ سیلون وچ چلا گیا۔ جاندیاں ہی جو کرسی خالی سی اتے جس اتے کوئی آدمی بیٹھنا چاہندا سی، میں چھیتی نال ملّ لئی۔ نائی نے میرے ولّ ذرا تکھیاں نظراں نال ویکھیا، پر مینوں تاں تسیں جاندے ہی ہو، شروع توں ہی ڈھیٹھ رہا ہاں۔ تہاڈا چیلا ہاں، اس معاملے وچ۔ گورو جنہاں دے ٹپنے، چیلے جان چھڑپّ۔ سو، میں کرسی اتے ڈٹ گیا اتے نائی نے جویں کویں کر کے میرے وال کٹنے شروع کر دتے پر میں اس نوں ہتھ دے اشارے نال روک دتا۔ میرے دماغ وچ عجیب خیال آیا۔ سوچیا کہ اج میں اجیہے وال کٹواوانگا کہ ریس کورس وچ آؤن والیاں فلماں دیاں ساریاں ہیروئناں میرے ولّ دیکھن لگّ پین۔ اوہ نرگس، مدھوبالا، سرئیا، نلنی جیونت، آشا رائے آدی اکاگر-چتّ ہو کے میرے ولّ دیکھن لگّ جان، تاں ہی سواد ہے؛ نہیں تاں زندگی بے کار ہے۔ ایہہ خیال آؤندیاں ہی میں نائی نوں کیہا، 'پہلاں اگلے والاں نوں وچوں وچوں کٹے، چوٹی توں لے کے متھے تکّ'۔"
"پر۔"
"پر-ور دی کوئی لوڑ نہیں، جویں میں کہندا ہاں اویں کرو۔"
نائی نے اویں ہی کیتا۔ جدوں متھے کول پہنچیا تاں میں اس نوں ہتھ دے اشارے نال روک لیا تے کیہا، "ایہہ ساہمنے والے وال سجے پاسے توں چھوٹے کرو، پر کھبے پاسے ولّ لمے رہن دیو۔"
"پر۔"
"پھیر اوہی پر-ور، جویں میں کہندا ہاں، اویں کری جاؤ۔"
حجامت توں بعد جدوں میں صورتَ شیشے وچ ویکھی تاں میں اپنی اس نوینتا اتے خود حیران ہو گیا۔ میں اجے سوچ ہی رہا ساں کہ ایہہ سٹائیل ریس کورس لئی ٹھیک رہے گا کہ کسے پاگلخانے لئی انے نوں کسے نے پچھوں آ کے مینوں گلے نال لگا لیا تے کہن لگا، واہ واہ! کنے ودھیا ڈھنگ دی حجامت ایجاد کیتی ہے۔ سر نوں پچھوں ویکھو تاں گھسیا ہویا برش نظر آؤندا، اتوں چوٹی توں ویکھو تاں کدو دی ویل نظر آؤندی اے، ساہمنے توں ویکھو تاں عشقَ-پیچیاں دی زلف الجھی ہوئی نظر آؤندی اے۔ سبھان اﷲ، سبھان اﷲ۔" میں پچھے مڑ کے دیکھیا، میرے ساہمنے دلیپ کمار کھڑھا سی۔ میں حیران ہویا اتھے کھڑے دا کھڑھا رہِ گیا۔ دلیپ کمار نے بڑی نرمی نال میرے موڈھے اتے ہتھ رکھیا تے کجھ کیہا جس نوں میں سن نہ سکیا۔
"کی فرمایا تسیں؟" میں بہت عاجزی نال پچھیا۔
اس اتے دلیپ کمار نے اپنی جیب وچوں مائیکروفون کڈھ کے کجھ کیہا، تاں ہن میں سن لیا۔ اوہ کہہ رہا سی، "بھائی جان، جے تہانوں کوئی اعتراز نہ ہووے تاں میں تہاڈا ہیئر سٹائیل اپنا لواں؟"
"شوق نال، بڑے شوق نال۔" میں قصائیاں وانگ اس دے ہتھ نوں زور نال گھٹدیاں کیہا۔
"دراصل، میں اپنی زندگی توں تنگ آ چکا ہاں۔" دلیپ کمار اپنے جیبی مائیکروفون توں کہہ رہا سی، "میں شہرت، دولت، عورت توں پریشان ہو چکا ہاں۔ اپنی زندگی لئی کجھ نویں چیز چاہندا ہاں۔"
میں کیہا، "میرا ہیئر سٹائیل حاضر ہے۔"
"ٹھیک ہے۔" دلیپ کمار نے نائی دی کرسی اتے بیٹھدیاں کیہا، "اج توں بعد لوک میری ایکٹنگ بھلّ جانگے اتے میرے ہیئر سٹائیل نوں یاد رکھنگے۔"
میں سن نہ سکیا۔
دلیپ کمار نے پھر اپنی جیب وچوں مائیکروفون کڈھیا۔
میں کیہا، "خاک سار نوں شدو کہندے ہن۔"
"کی کم کردے ہو؟"
"سڑکاں ناپدا ہاں، جے اج تسیں نہ مل جاندے، تاں سمندر دی گہرائی ناپن دا ارادہ کر رہا ساں۔"
"اچھا"، دلیپ کمار دا سر مائیکروفون اتے جھک گیا۔ اس دیاں اکھاں انیندریاں ہو گئیاں اتے متھے دیاں تیوڑیاں ابھر آئیاں۔ ہلکی جہی غمغین مسکراہٹ اس دے ہوٹھاں اتے نظر آؤن لگی اتے اس نے ہولی جہے رک-رک کے کیہا، "شدو، اج توں توں میرا نائی، میرا بھائی ہیں۔" اس توں بعد اوہ سر نیواں کیتے ہوئے، اکھاں وچ ہنجھو چھپائے ہوئے شیونگ سیلون توں باہر نکل گیا۔
اس توں دوجے دن سویرے-سویرے میں تھیلے وچ حجامت دا سامان لے کے اس دے بنگلے پہنچ گیا۔ اوہ مینوں ویکھ کے بہت حیران ہویا اتے کہن لگا، "ایہہ توں تھیلے وچ کی لیایا ہیں؟"
"حجامت دا سامان۔"
"کیوں؟"
"کل دی گلّ بھلّ گئے؟ اس شیونگ سیلون وچ جدوں تسیں ملے سی، تاں تساں ہی کیہا سی کہ توں اج توں میرا نائی ہیں۔"
"پر میں تاں کیہا سی اج توں توں میرا بھائی ہیں۔" دلیپ کمار نے سمجھاؤندیاں ہویاں کیہا۔
"اوہو! ایہہ کیہو جہی غلطی ہو گئی۔ میں تاں سمجھیا سی کہ تسیں کہہ رہے ہو، اج توں توں میرا نائی ہیں۔ اسے کر کے تاں میں حجامت دا ایہہ سارا سامان خرید کے لیایا ہاں۔ جے مینوں پتہ ہندا کہ اج توں میں تہاڈا نائی نہیں، بھائی ہاں، تاں میں اپنا بسترا وی چکّ کے اتھے لے آؤندا-پر ہن، ہن کی کریئے؟"
"ہن کی کریئے؟" دلیپ کمار نے سر جھکاؤندے ہوئے کیہا، "ہن کرو میری حجامت۔"
شدو دی کہانی بڑی دلچسپ سی، پر سبھ توں دلچسپ گلّ ایہہ سی کہ جدوں میں اس دی کرسی توں اٹھیا تاں اپنے آپ نوں بالکل پچھان نہ سکیا۔ میں چیکدیاں کیہا، "اوئے شدو! سور دے بچے، ایہہ توں کی کر دتا؟"
شدو نے بانہاں پھیلاؤندیاں سر جھکا کے کیہا، "استاد جی، ایہو تاں اوہ مشہور ہیئر سٹائیل ہے جس دے بلبوتے میں دن وچ سو روپئے کماؤندا ہاں۔
شدو دی دوکان بہت چل پئی سی، پر شہر دے بہت سارے نائی بے کار ہو گئے۔ کجھ نائیاں نے تاں شہر ہی چھڈّ دتا۔ اک-دو سبزی-بھاجی ویچن لگّ پئے۔ اک-دو غم دے مارے پاگل ہو گئے اتے اک نے اپنے گلے اتے استرہ پھیر کے خدکشی کر لئی، پر ایہناں گلاں دا شدو جاں شہر دے نوجواناں اتے بھلا کی اثر ہندا؟ اوہ تاں سارے دلیپ کمار ہیئر سٹائیل دے دیوانے ہوئے پئے سن تے شدو کولوں دلیپ کمار دیاں گلاں سنن جایا کردے سن۔ جدوں کدی وی میں اس دی دوکان اتے گیا، میں شیونگ سیلون بھریا ہی ویکھیا۔
متادین حلوائی دا منڈا پچھ رہا سی، "یار شدو، ایہہ دلیپ کمار سر اتے کہڑا تیل لاؤندا؟"
"دھانسو تیل۔"
"ایہہ کہڑا تیل ہندا ہے؟"
شدو نے بند الماری دا تالا کھولھیا تے اس وچوں اک شیشی بہت ساودھانی نال کڈھی تے متادین حلوائی دے منڈے دے ہتھ وچ دندیاں کہن لگا، "ایہہ دھانسو تیل ہے۔ اس دا نسخہ میرے تے دلیپ کمار توں بناں کوئی نہیں جاندا۔"
"ایہدے وچ کہڑی خاص گلّ ہے؟" جگا پنساری جو گنجا سی، شدو توں پچھن لگا۔
شدو نے اس دے گنجے سر ولّ ویکھ کے کیہا، "اس دے استعمال نال وال ساری عمر کالے تے چمکیلے رہندے ہن اتے جس دے سر اتے وال نہ ہون، اس دے وال اگ آؤندے۔"
"سچ کہندے ہو؟"
"ہور میں جھوٹھ کہنداں؟ استعمال کر کے ویکھ لؤ۔ اوئے، اک دن میں غلطی نال ایہہ تیل اپنی ہتھیلی اتے لگا لیا سی، راتو-رات ہتھیلیاں اتے انے وال اگ آئے کہ برش جاپن لگے۔ بڑی مشکل نال صاف پاؤڈر نال اپنیاں ہتھیلیاں صاف کیتیاں۔"
"تاں ہن پھر اپنے سر وچ تیل کویں لگاؤندے ہو؟"
"ہن تاں دستانے پا کے تیل لگاؤندا ہاں۔ لے جاؤ، ایہہ دھانسو تیل دی شیشی۔ بمبئی وچ تاں خیر پندراں روپئے توں گھٹّ نہیں ویچدا، تیرے کولوں دس روپئے لے لوانگا۔"
متادین حلوائی دا پتر امیر گھرانے 'چوں سی، اس لئی اوہ دس روپئے دے سکدا سی، پر رحمٰن نوں دھانسو تیل وچ کوئی دلچسپی نہیں سی۔ اوہ تاں کجھ ہور ہی جاننا چاہندا سی۔ آخر اس توں رہا نہ گیا تے بول پیا، "یار، ایہہ دلیپ کمار ویاہ کیوں نہیں کرواؤندا؟"
شدو نے کیہا، "اوئے، ایہہ تاں بہت دلچسپ قصہ ہے۔ اک دن میں تے دلیپ کمار جہو اتے ٹہل رہے سی، میں ایہی سوال دلیپ کمار نوں کیتا۔ دلیپ کمار، تسیں جاندے ہی ہو کہ ہندتسان دا سبھ توں مشہور تے سبھ توں وڈا ہیرو، ہزاراں خوبصورت کڑیاں اس اتے مردیاں ہن، جان چھڑکدیاں ہن، جویں اسیں مچھراں اتے ڈی.ڈی.ٹی. چھڑکدے ہاں۔ انج، اوہ اس اتے اپنی جان چھڑکن لئی ہر وقت تیار رہندیاں ہن، پر دلیپ کمار ہے کہ ویاہ ہی نہیں کردا، کیوں؟ آخر اس دن ہمت کر کے دلیپ کمار توں میں ایہہ سوال پچھ لیا۔
"دلیپ کمار نے اپنے والاں دی لٹ نوں حلقہ جیہا جھٹکا دتا تے پھر اوہ ہولی جہے مسکرایا تے پھر جھک کے سمندر دے کنارے دی ریت نوں مٹھی وچ بھریا اتے اپنے منہ وچ پا لیا اتے ہولی-ہولی ریت دے کنکیاں نوں چباؤندے ہوئے گمبھیر انداز وچ بولیا، "شدو بھائیجان! گلّ دراصل ایہہ ہے کہ میں اک ودھوا نال شادی کرنا چاہندا ہاں۔"
"ودھوا نال شادی تاں بڑے پنّ دا کم ہے۔"
"ہے تاں صحیح۔" دلیپ کمار بڑے گمبھیر لحظے وچ بولیا، "پر مصیبت ایہہ ہے کہ ساڈی فلم انڈسٹری وچ کوئی ہیروئن ودھوا نہیں ہے۔"
"ہے تاں نہیں، پر ہو سکدی ہے، جے تسیں چاہو تاں۔"
"اوہو! میرا سر گھم رہے۔" دلیپ کمار بولیا، "میرے سر اتے مالش کرو۔"
شدو بولیا، "متر جی، ایہہ جواب سنن توں بعد میرا جی وی مالش کرن نوں کاہلا پین لگا تے دلیپ کمار دے سر دی مالش کردے-کردے ایہہ سوچن لگا کہ دلیپ کمار لئی کیہو جہی ودھوا ٹھیک رہیگی۔ تے سچ پچھو تاں اپنے وطن واپس آؤن دا میرا سبھ توں وڈا مقصد ایہی ہے کہ میں اپنے پیارے دلیپ کمار لئی کوئی یوگ ودھوا دی تلاش کراں۔"
اڈدے-اڈدے ایہہ خبر سارے شہر وچ پھیل گئی کہ دلیپ کمار نوں ودھوا دی تلاش ہے۔ ایہہ خبر سندیاں ہی بہت سارے گھراں وچ، جتھے پہلاں شدو دا پرچھاواں تکّ نہیں جا سکدا سی، اتھوں شدو نوں بڑے ستکار تے سنمان نال داعوتاں دے سدے آؤن لگے۔ کردیاں-کردیاں اک دن ساڈے محلے دی اک امیر کھوجن جو دس سالاں توں ودھوا سی تے جس دا پتر گلا شہر دا مشہور بٹیرباز سی، نے شدو نوں بلایا تے پچھیا، "سونیاں ہے، تیرا دلیپ کمار ودھوا نال ویاہ کرواؤنا چاہندا ہے؟"
"ہاں۔"
امیر کھوجن ایہہ جواب سن کے دیر تکّ چپّ رہی اتے پھیر بولی، "دلیپ کمار کول کنا کو روپیہ ہووےگا؟"
شدو ہسّ کے بولیا، "دلیپ کمار دی دولت دا کی پچھدے ہو؟ ڈیڈھ-ڈیڈھ لکھ دے کنٹریکٹ واسطے پروڈیوسر اس دے اگے-پچھے گھمدے رہندے ہن۔ دولت تاں اس دے ہتھاں دی میل ہے۔ چاہے تاں کل بمبئی خرید لوے۔"
کھوجن سوچ کے پھر بولی، "میرے کول وی اسی ہزار روپیہ ہے۔ تیرا دلیپ کمار کی میرے نال ویاہ کروائےگا؟"
شدو نے بہت بھروسے نال کیہا، "اوہ تاں جس نال وی میں کہانگا، اسے نال ویاہ کریگا۔"
کھوجن نے اپنا بٹوآ کھولھیا…
دس دن ہوئے شدو تیلیاں دے محلے توں سولاں سالا نوجوان ودھوا نوں لے کے فرار ہو گیا۔ شہر دے عزت دار لوکاں نے پولیس نوں بتھیرا کیہا کہ اوہ بمبئی جا کے دلیپ کمار دے گھر دی تلاشی لین، پر پولیس والے شاید دلیپ کمار توں ڈردے سن۔ اوہ نہ بمبئی گئے تے نہ ہی اوہناں نے اتھوں دی پولیس نوں کوئی وارنٹ شدو جاں دلیپ کمار دے خلاف بھیجیا۔ اوہ لوک ساڈے شہر دے آس-پاس دے قصبیاں وچ ہی شدو نوں ڈھونڈدے رہے اتے آخر اس نوں شہر توں تیہہ میل دور دلاریاں پنڈ دے چھپڑ توں ڈھونڈ لیا۔ شدو تاڑی پی کے بے سدھ پیا سی اتے اوہ کڑی کونے وچ بیٹھی رو رہی سی۔
گرفتاری توں بعد عدالت وچ جرھا دوران پتہ لگیا کہ شدو میاں اپنی زندگی وچ نہ کدی بمبئی گیا سی اتے نہ کدے اس نے دلیپ کمار نوں ویکھیا سی۔ کڑی نوں نٹھان وچ اس نے ایہہ جھانسا دے کے اغوا کر لیا سی کہ اس نوں بمبئی لے جاویگا تے دلیپ کمار نال اس دا ویاہ کروا دیویگا۔ اوہ کردا وی کی، کیوں جو اس توں بناں اوہ کڑی کدے قابو نہیں آ سکدی سی۔
شدو نوں جیل ہو گئی۔
جیل وچ میں اس نوں ملن گیا۔ شدو نال ملاقات وی ہو گئی۔ واپس آؤن ویلے شدو نے مینوں دسیا کہ جیل توں چھٹن توں بعد اوہ دلیپ کمار دا نائی نہیں رہے گا، بلکہ راجکپور دا درزی بن جاویگا۔
"درزی؟" میں حیرانی نال پچھیا، "پر توں کدے سلائی سکھی ہے؟"
"استاد جی، تسیں وی نرے بدھو ہو۔" شدو نے ہسدیاں کیہا، "اس وچ بھلا سکھن دی کی لوڑ ہے۔ ایہہ تاں ربّ ولوں دتی ہوئی دات ہے۔"
(ترجمہ: گرمکھ سنگھ سہگل)
