کپھن منشی پریمچند
کاوَ روپ باوا بلونت

(منشی پریمچند دی پرسدھ کہانی کپھن دے ادھار تے باوا بلونت دا کاوَ ناٹ)
اک پنڈ وچ دو غریب چمار رہندے سن ۔ پیو دی نونہہ تے پتر دی پتنی کسے بیماری نال گزر جاندی ہے ۔ پنڈ والے کپھن لے آؤن لئی کجھ پیسے چندہ اگراہ کے اوہناں نوں دندے ہن ۔ راہ وچ اہنا دی گل بات اس طرحاں دی ہے:
پتا-
پیو، شراب پیو! ہا پیو، شراب پیو!
مر گئی مرن والی
بھجّ گئی جویں پیالی؛
دو گھڑی تسی تاں جیو؛
پیو شراب پیو !
پتر-
ملے نے پیسے جو ایہہ کجھ نویں کپھن دے لئی
جے کھا لئے تاں کھپھا ہونگے گراں والے۔
اجاڑ دینگے کلی وی ایہہ گراں والے ۔
دوار بند آؤنگے یتن دے لئی۔
سڑیگی لاش وچاری پئی کپھن دے لئی ۔
پتا-
نہ لیر جس نوں ملی زندگی 'چ تن دے لئی
نویں کپھن دی ضرورت کی اس بدن دے لئی ۔
پیو شراب کرو پوریاں ہضم نالے،
کپھن دے واسطے مڑ دینگے گھراں والے ۔
ترس رہی ہے عمر پیٹ بھر کے روٹی نوں،
آنند خوب لوو اس کپھن دے چندے توں ۔
لکاؤ منہ نہ ذرا کسے وی بندے توں ۔
کھڑانگے ننگی ہی تقدیر اپنی کھوٹی نوں ۔
مر گئی مرن والی،
ہو گئی جگا خالی
آرام-رات لئی !
بس قبر 'چ پے کے جیو
پیو شراب پیو !
پتر-
ایہہ چندہ پہلاں ہی ملدا دوا ہی کر لیندے،
ایہہ مرن والی جوانی غریب بچ جاندی ۔
اسے چنگاری توں اگن-امید مچ جاندی ۔
ایہہ پیسے پہلاں ہی دیندے تاں ٹھنڈ توں شاید،
ملوک جند دا کوئی بچاء ہی کر لیندے !
گوانڈھیاں دا ہے چندہ کہ بوء نکل جائے،
نگر دے رستے 'چوں ایہہ موت-چھوہ نکل جائے !
اسے دا نام ہے جے دوسرے دی ہمدردی،
تاں لگ جائے زمانے نوں موت دی سردی !
ہزار لعنتاں اس بے قرار دھن دے لئی !
ہزار لعنتاں اس بے درد وطن دے لئی
کہ جس 'چ ہندا اے چندہ کسے کفن دے لئی !
مر گئی مرن والی،
زخم سیؤ نہ سیؤ !
پر شراب خوب پیو !
پتا-
جیانگے خوب غلط زندگی دا غم کر کے،
آنند جین دا آئیگا پیٹ نوں بھر کے ۔
خیال بھکھ دا پہلاں ہے موت دا مگروں ۔
حیا دی بھکھ نوں بس جر گئی جرن والی !
کپھن دا غم نہ کرو،
اج شراب خوب پیو !
ایہہ کہہ کے دوویں ہی پی پی کے ہوئے مستانے،
شراب-کھانے 'چ نچے اوہ خوب دیوانے !
ٹھوٹھیاں چڑھا کے اوہ،
پوریاں نوں کھا کے اوہ،
گیت کوئی گا کے اوہ،
بیہوشیاں دے مہاں-سپھنیاں 'چ لیٹ گئے
شراب-کھانے وچ ۔