Pakka Dost
پکا دوست آسکر وائیلڈ
اک دن سویرے تالاب دے کنارے رہن والی چھچھوندر نے کھڈّ وچوں اپنا سر کڈھیا ۔ اسدیاں مچھاں کیڑیاں اتے بھوریاں سن اتے اسدی پونچھ کالے والٹیوب دی طرحاں سی ۔ اس سمیں بطخ دے چھوٹے-چھوٹے بچے تالاب وچّ تیر رہے سن اتے اوہناں دی ماں بڈھی بطخ اوہناں نوں ایہہ سکھا رہی سی کہ پانی وچّ کس طرحاں سر دے زور کھڑوئیدا ہے ۔
'جدوں تکّ تسیں سر دے زور کھڑا ہونا نہیں سکھوگے، تدّ تکّ تسیں اچی سوسائٹی دے لایق نہیں بن سکوگے ۔' بطخ اوہناں نوں سمجھا رہی سی اتے وار وار آپ کرکے دکھا رہی سی ۔ پر بچے اس ولّ ذرا دھیان نہیں دے رہے سن ۔ کیونکہ اوہ انے چھوٹے سن کہ اجے سوسائٹی دا مہتو نہیں سمجھدے سن ۔
'کنے نالائق بچے ہن، 'چھچھوندر چیکی، 'ایہناں نوں تاں ڈبو دینا چاہیدا ہے ۔'
'نہیں جی ۔ اجے تاں ایہہ بچے ہن ۔ ہر کسے نے زندگی تاں شروع کرنی ہی ہندی ہے۔ اتے پھر ماں کدے ڈبون دی سوچ سکدی ہے بھلا !'
'آہ ! ماں دیاں بھاوناواں توں تاں اجے میں ناواقف ہاں ۔ واستو وچّ اجے میں کنواری ہاں اتے رہونگی وی ۔اوں تاں پریم چنگی چیز ہے، پر دوستی استوں وی وڈی چیز ہندی ہے ۔'
'ایہہ تاں ٹھیک ہے، پر کی توں دوستی دا فرض سمجھدی ہیں ؟' اک جلپنچھی نے اس توں پچھیا جو کول ہی اک رکھ دی ٹاہنی تے بیٹھا ایہہ گل بات سن رہا سی ۔
'ہاں، ایہی میں وی جاننا چاہندی ہاں ۔' بطخ نے کیہا اتے اپنے بچیاں نوں وکھاؤن لئی سر دے زور کھڑی ہو گئی ۔
'کنا مورکھاں والا سوال ہے ۔' چھچھوندر نے کیہا، 'میں ایہی چاہندی ہاں کہ میرا پکا متر میرا وفادار رہے، ہور کی ۔'
'اتے توں اسدے بدلے وچّ کی کرینگی ؟' جلپنچھی نے پچھیا ۔
'میں سمجھی نہیں ۔' چھچھوندر بولی ۔
جلپنچھی نے کیہا، 'چل، میں تینوں اک کہانی سناؤندا ہاں ۔ بہت دن ہوئے اک امان دار آدمی سی ۔ اسدا نام ہینس سی ۔'
'رکو، کی اوہ کوئی وڈا آدمی سی ؟'
'نہیں اوہ وڈا آدمی نہیں سی ۔ اوہ امان دار آدمی سی ۔ ہاں، اوہ دل دا بہت صاف اتے سبھاء دا بہت مٹھا سی ۔ اوہ اک چھوٹی جہی کٹیا وچّ رہندا اتے اپنی باغیچی وچّ کم کردا ۔ سارے علاقے وچّ کسے دی انی چنگی باغیچی نہیں سی ۔ گیندا گلاب چمپا کیتکی حسنِ-حنا، عشقَ-پیچہ سارے اسدے باغ وچّ موسم انوسار کھڑدے سن ۔ کدے بیلا تے کدے رات رانی، کدے ہر-شنگار تے کدے جوہی ۔ اس طرحاں ہمیشہ اسدی باغیچی وچّ روپ اتے سگندھ دیاں لہراں اڈدیاں رہندیاں سن ۔
ہینس دے کئی دوست سن، پر اسدی خاص نیڑتا ہیو ملر نال سی ۔ ملر بہت دھنی سی پھر وی اوہ ہینس دا انا گوڑہا متر سی کہ کدے اوہ بناں پھل-پھلّ لئے اتھوں واپس نہیں جاندا سی ۔ کدے اوہ کندھ اتوں جھک کے پھلاں دا اک گچھا توڑ لیندا، تاں کدے بیر رسبھریاں تے آلو بکھارے وغیرہ پھل توڑ کے جیباں بھر لے جاندا سی ۔
سچے دوستاں وچّ کدے سوارتھ دا لیش وی نہیں ہونا چاہیدا - ملر کیہا کردا سی ۔ اتے ہینس نوں مان سی کہ اسدے دوست دے وچار انے اچے ہن ۔ کدے-کدے گانڈھیاں نوں اس گلّ تے حیرت ہندی سی کہ دھنی ملر کدے اپنے نردھن دوست نوں کجھ وی نہیں دندا سی جدوں کہ اسدے گدام وچّ انگنت بورے آٹا بھریا رہندا سی ۔اسدیاں کئی ملاں سن اتے اسدیاں بہت ساریاں گاواں سن ۔ مگر ہینس کدے ایہناں گلاں ولّ دھیان نہیں دندا سی ۔ جدوں ملر اس کول نرسوارتھ دوستی دے گن بکھاندا تاں ہینس اکاگر ہوکے سندا ۔
ہینس ہمیشہ اپنی باغیچی وچّ کم کردا سی ۔ بسنت، گرمیاں اتے پتجھڑ وچّ اوہ سنتشٹ رہندا سی، پر جدوں سیال آؤندا سی، تاں درخت پھل-پھلاں توں وانجھے ہو جاندے ۔ تدّ ہینس دے دن وڈی غریبی وچّ گزردے ۔ کدے-کدے اسنوں بناں کھادھے ہی سونا پیندا ۔ اس سمیں اسنوں بہت سناپن وی لگدا سی کیونکہ ٹھنڈ وچّ ملر کدے اسنوں ملن نہیں آؤندا سی ۔
جدوں تکّ سیال ہے، تدّ تکّ ہینس نوں ملن جانا وارتھ ہے - ملر اپنی پتنی نوں کہندا سی - جدوں لوک نردھن ہون تدّ اوہناں نوں اکلے ہی چھڈّ دینا چاہیدا ہے ۔ وارتھ جا کے اوہناں نوں ملنا، اوہناں نوں سنکوچ وچّ پاؤنا ہے ۔ گھٹّ توں گھٹّ میرے تاں دوستی دے وشے وچّ ایہی وچار ہن۔ جدوں بسنت آویگا، تدّ میں اسنوں ملن جاواںگا ۔ تدّ اوہ مینوں پھلّ اپہار وچّ دیویگا اتے اس نال اسدے دل نوں کنی خوشی ہوویگی ۔ متر دی خوشی دھیان رکھنا میرا فرض ہے ۔
"سچیں تسیں اپنے دوست دا کنا دھیان رکھدے ہو ۔" انگیٹھی دے کول آرامکرسی تے بیٹھی اسدی پتنی نے کیہا، 'مترتا دے وشے تے راجپروہت دے وچار وی انے اچے نہیں ہونے، بھاویں اوہ تمنجلے مکان وچّ رہندا ہے اتے اسدے کول اک ہیرے دی انگوٹھی ہے ۔'
'کی آپاں ہینس نوں اتھے نہیں سدّ سکدے ۔' ملر دے سبھ توں چھوٹے منڈے نے پچھیا ۔ 'جیکر اوہ کشٹ وچّ ہے تاں میں اسنوں اپنے نال کھلاوانگا اتے اپنے سفید خرگوش دکھاوانگا ۔'
'توں کنا مورکھ منڈا ہیں ۔' ملر نے جھڑکیا،' تینوں سکول بھیجن دا کوئی فائدہ نہیں ہویا ۔ تینوں اجے ذرا وی عقل نہیں آئی ۔ جیکر ہینس اتھے آویگا اتے ساڈی دولت ویکھیگا تاں اسنوں کنی ایرکھا ہوویگی ۔ اتے توں جاندا ہیں ایرکھا کنی بھیڑی بیماری ہے ۔ میں نہیں چاہندا کہ میرے اک ماتر دوست دا سبھاء وگڑ جاوے ۔ میں اسدا دوست ہاں اتے اسدا دھیان رکھنا میرا فرض ہے ۔ جیکر اوہ اتھے آئے اتے میرے توں کجھ آٹا ادھار منگے، تاں وی میں نہیں دے سکدا ۔ آٹا دوجی چیز ہے، دوستی دوجی ۔ دونوں شبد وکھ وکھ ہن ، دوناں دے مطلب وکھ وکھ ہن ۔ کوئی مورکھ وی ایہہ گلّ سمجھ سکدا ہے ۔'
'تسیں کنی چلاکی نال گلاں کردے ہو ۔ تہاڈیاں گلاں پادری دے اپدیش نالوں وی زیادہ اثردار ہن کیونکہ ایہناں نوں سندے-سندے اس نالوں وی جلدی جھپکی آؤن لگدی ہے ۔' اسدی پتنی نے کیہا ۔
ملر نے جواب دتا، 'بہت سارے لوک کم چلاکی نال کر لیندے ہن، پر چلاکی نال سلام بہت گھٹّ لوک کر سکدے ہن ۔ صاف ہے کہ گلاں کرنا مقابلتاً اوکھی کلا ہے ۔' اسنے میز دے اس ولّ بیٹھے اپنے چھوٹے بیٹے دے ولّ انی غصیل نظر نال ویکھیا کہ اوہ رون لگّ پیا ۔
'کی ایہی کہانی دا انت ہے ؟' چھچھوندر نے پچھیا ۔
'نہیں جی، ایہہ تاں اجے شروع ہے ۔' جلپنچھی نے کیہا ۔
'اوہ، تاں تسیں چنگے کتھاکار نہیں ہو ۔ اج کلّ تاں پہلاں ہر کہانی کار انت دا ورنن کردا ہے ۔ پھر شروع دا وستھار کردا ہے اتے انت وچّ مدھ وچّ لیاکے کہانی ختم کر دندا ہے ۔ایہہ گلّ میں کلّ اک آلوچک کولوں سنی سی جہڑا اک نوجوان نال جھیل دے آلے دوآلے سیر کر رہا سی۔اوہنے بہت وستھار نال اس وشے بارے گلاں کیتیاں ۔اوہدیاں گلاں سچ ہی ہونیاں نے کیونجو اسنے نیلیاں عینکاں پہنیاں ہوئیاں سن اوہدے سر تے گنج پیا ہویا سی۔خیر تسیں اپنی کہانی کہو۔مینوں ملر دا کردار بڑا گمبھیر لگّ رہا ہے ۔ اوہ سبھاوک وی ہے ۔گلّ ایہہ ہے کہ میں وی دوستی بارے انے ہی اچے وچار رکھدی ہاں۔' چھچھوندر نے کیہا ۔
'اچھا،تاں جویں ہی سیال ختم ہویا اتے بسنتی پھل اپنیاں پنکھڑیاں پھیلاؤن لگے، ملر نے اپنی پتنی نوں کیہا کہ اوہ ہینس دے کول جان دی سوچ رہا ہے ۔'
'اوہ، تسیں کنا دھیان رکھدے ہو ہینس دا ۔' اسدی پتنی بولی ۔'اتے ویکھو، اوہ پھلاں لئی ٹوکری لے جانا نہ بھلنا ۔'
ملر اتھے چلیا 'نمسکار ہینس ۔' ملر نے کیہا ۔
'نمسکار ۔' اپنا پھوہڑا روک کے ہینس نے کیہا ۔ اوہ بہت خوش ہویا ۔
'کہو سیال کویں گزریا ۔' ملر نے پچھیا ۔
'تسیں ہمیشہ میری کشلتا دا دھیان رکھدے ہو ۔'ہینس نے گدگد آواز وچّ کیہا ۔ 'کجھ کشٹ ضرور سی، پر ہن تاں بسنت آ گیا ہے اتے پھلّ کھڑ رہے ہن ۔'
'اسیں لوک کدے کدے سوچدے ساں کہ تیری گزر کویں ہو رہی ہوووگی ۔' ملر بولیا ۔
'سچمچّ تسیں کنے بھاوک ہو ۔ میں تاں سوچ رہا سی کہ تسیں مینوں بھلّ گئے ہو ۔'
'ہینس مینوں کدے کدے تیریاں گلاں تے حیرت ہندی ہے ۔ دوستی کدے بھلائی وی جا سکدی ہے ۔ ایہی تاں جیون دا رہسّ ہے ۔ واہ تہاڈے پھل کنے پیارے ہن ۔'
'ہاں، بہت چنگے ہن ۔' ہینس بولیا ۔ 'اتے قسمت نال کنے زیادہ ہن ۔ اس سال میں ایہناں نوں سیٹھ دی دھی نوں ویچ دیوانگا اتے اپنی بیلگڈی واپس خرید لوانگا ۔'
'واپس خرید لوینگا ؟ کی توں اسنوں ویچ دتا ؟ کنی ندانی کیتی توں ۔'
'گلّ ایہہ ہے کہ ٹھنڈ وچّ میرے کول اک پائی وی نہیں سی، اس لئی پہلاں میں اپنے چاندی دے بٹن ویچے ۔ بعد وچّ اپنا کوٹ، پھر چاندی دی چین اتے اخیر وچّ اپنی گڈی ویچ دتی ۔ پر ہن میں سبھ کجھ واپس خرید لوانگا ۔' ہینس بولیا ۔
'ہینس، میں تینوں اپنی گڈی دیوانگا ۔' ملر جھٹپٹّ بولیا ۔
'اسدا سجا حصہ غائب ہے اتے کھبے پہیئے دے آرے ٹٹے ہوئے ہن، پھر وی میں تینوں دے دیوانگا ۔ میں جاندا ہاں کہ ایہہ بہت وڈا تیاگ ہے بہت سارے لوک مینوں مورکھ کہنگے، پر میں سنسارک لوکاں ورگا نہیں ہاں ۔ میں سمجھدا ہاں کہ سچے دوستاں دا فرض تیاگ ہے اتے پھر ہن تاں میں نویں گڈی وی خرید لئی ہے ۔ اچھا ہیں، ہن توں چنتا نہ کر ۔ میں اپنی گڈی تینوں دے دیوانگا ۔' ملر نے پورے مان نال کیہا ۔
'سچیں ایہہ تہاڈا کنا وڈا تیاگ ہے ۔' ہینس نے بھار سویکار کردے ہوئے کیہا، 'میں اسنوں سوکھ نال بنا لوانگا، میرے کول اک وڈا سارا پھٹا ہے ۔'
'پھٹا ؟ 'ملر بولیا، ' اوہ، مینوں وی تاں اک پھٹے دی ضرورت ہے ۔ میرے گدام دی چھت وچّ اک موری ہو گئی ہے ۔ جیکر اوہ بند نہ کیتا، تاں سارا اناج بھجّ جاویگا ۔ قسمت نال تہاڈے ہی کول اک پھٹا نکل آیا ۔ حیرانی ہے ! بھلے کم دا نتیجہ ہمیشہ بھلا ہندا ہے ۔ میں اپنی گڈی تینوں دے دتی اتے تسیں مینوں اپنا پھٹا دے رہے ہو ۔ ایہہ ٹھیک ہے کہ گڈی پھٹے نالوں زیادہ ملّ دی ہے، پر دوستی وچّ ایہناں گلاں دا دھیان نہیں کیتا جاندا ۔ ہنے کڈھو پھٹا ، تاں میں اج ہی اپنا گدام ٹھیک کر لوانگا ۔'
'ضرور ۔' ہینس نے کیہا اتے اوہ کٹیا دے اندروں پھٹا کھچّ لیایا اتے اسنوں باہر رکھ دتا ۔
'ایہہ تاں بہت چھوٹا ہے ۔' ملر بولیا ۔' شاید تیرے لئی اس وچوں کجھ نہ بچے ۔ پر اسدے لئی میں کی کراں ۔ اتے ویکھو، میں تینوں گڈی دتی ہے، تاں توں مینوں کجھ پھلّ نہیں دیوینگا ؟ ایہہ لؤ، ٹوکری خالی نہ رہے ۔'
'ٹوکری بھر دیواں ؟ 'ہینس نے چنتت آواز وچّ پچھیا کیونکہ ٹوکری بہت وڈی سی اتے اوہ جاندا سی کہ اسنوں بھر دین دے بعد پھر ویچن لئی اک وی پھل نہیں بچیگا ۔ اسنوں تاں اپنے چاندی دے بٹن واپس لینے سن ۔
'ہاں تے ہور کی... میں تینوں اپنی گڈی دتی ہے ۔ جیکر میں تہاڈے کولوں کجھ پھل منگ رہا ہاں تاں کی زیادتی کر رہا ہاں ۔ ہو سکدا ہے، میرا وچار ٹھیک نہ ہووے، پر میری سمجھ وچّ دوستی وچّ سوارتھ دی جگہ نہیں ہونی چاہیدی ۔'
'نہیں پیارے متر ۔ تہاڈی خوشی میرے لئی وڈی چیز ہے ۔ میں تینوں دکھی کرکے اپنے چاندی دے بٹن نہیں لینا چاہندا ۔' اتے اسنے چن – چن کے پھلاں نال اوہ ٹوکری بھر دتی ۔
اگلے دن جدوں اوہ کیاریاں ٹھیک کر رہا سی، تدّ اسنوں سڑک توں ملر دی پکار سنائی دتی اتے اوہ کم چھڈکے بھجیا، باگل اپروں جھک کے جھاکن لگا ۔ ملر اپنی پٹھّ تے اناج دا اک وڈا سارا بورا لدی کھڑا سی ۔
'پیارے ہینس، ذرا اسنوں بازار تکّ پہنچا دؤگے ؟' ملر بولیا ۔
'بھرا، اج تاں معاف کرو،' ہینس نے کیہا، 'اج تاں میں سچمچّ بہت بجی ہاں ۔ مے اپنیاں سبھ لتراں چڑھاؤنیاں ہن ۔ سبھ بوٹے سنجنے ہن اتے دبّ چھانٹنی ہے ۔'
'افسوس ہے' ملر نے کیہا، 'ایہہ ویکھدے ہوئے کہ میں تینوں اپنی گڈی دتی ہے، تیرا اس طرحاں انکار کرنا شوبھا نہیں دندا ۔'
'نہیں بھائی، اجیہا خیال کیوں کردے ہو ۔' ہینس بولیا ۔ اوہ جھٹپٹّ موڈھیاں تے بورا لدّ کے چل پیا ۔ دھپّ بہت کیڑی سی ۔ سڑک تپ رہی سی ۔ چھ میل چلن توں بعد ہینس بے حدّ تھکّ گیا، پر اوہ ہمت نہیں ہاریا ۔ بازار پہنچکے کھرے دام تے وکری کیتی اتے جلدی پرط آیا ۔ جدوں اوہ سون جا رہا سی تاں اسنے من وچّ کیہا کہ اج بہت بھیڑا دن بیتیا، پر مینوں خوشی ہے کہ میں ملر دا دل نہیں دکھایا ۔ اوہ میرا دوست ہے اتے اسنے مینوں گڈی دتی ہے ۔ اگلے دن ملر پیسے لین آیا ۔ مگر ہینس انا تھکیا سی کہ اوہ ہن وی پلنگھ تے پیا سی ۔
'سچ کہندا ہاں، توں بہت آلسی لگدا ہیں ۔ میں سوچیا سی گڈی مل جان تے توں محنت نال کم کرینگا ۔ میں نہیں چاہندا کہ میرا کوئی وی دوست آلسی ہووے ۔ معاف کرنا میں منہ پھٹّ ہاں، پر تہاڈی چنتا کرنا میرا فرض ہے ۔ جیبھ نال چپڑ چپڑ تاں کوئی وی کر سکدا ہے ۔ سچے دوست دا کم متر نوں اؤگنا توں بچاؤنا ہے ۔' ملر بولیا ۔
'مینوں بہت دکھ ہے،' ہینس نے اکھاں ملدے ہوئے کیہا، 'میں بہت تھکیا ہویا سی ۔'
'اچھا اٹھ، 'ملر نے اسدی پٹھّ تھپتھپاؤندے ہوئے کیہا، 'چل ذرا، مینوں گدام دی چھت بناؤن وچّ مدد کر ۔'
ہینس چنتت سی، کیونکہ اسدے بوٹیاں وچّ دو دن توں پانی نہیں پیا سی ۔'جیکر میں کہاں کہ میں بجی ہاں، تاں تسیں برا تاں نہیں منوگے ؟'
'خیر، تینوں ایہہ یاد رکھنا چاہیدا ہے کہ دوستی دے ناطے ہی میں تینوں اپنی گڈی دتی ہے ۔ پر جیکر توں میرا انا کم وی نہیں کر سکدے، تاں کوئی گلّ نہیں ۔ میں اپنے آپ کر لوانگا ۔' ملر بولیا ۔
'نہیں نہیں ایہہ کویں ہو سکدا ہے ۔' ہینس بولیا ۔ اوہ جھٹپٹّ ملر دے نال چل پیا ۔ اتھے اسنے دن بھر کم کیتا ۔ شام دے وقت ملر آیا ۔
'ہینس توں موری بند کر دتی ؟'
'ہاں، کھڈکلّ بند ہو گیا ہے ۔' ہینس نے پوڑی توں اتردے ہوئے جواب دتا ۔
'آہا . . . '، ملر بولیا، 'دنیا وچّ دوسریاں لئی کشٹ جھلن توں زیادہ آنند ہور کسے کم وچّ نہیں آؤندا ۔'
'مینوں تاں سچمچّ تہاڈے وچاراں توں بہت سکون ملدا ہے ۔' ہینس نے مڑھکا پونجھدے ہوئے کیہا، 'پر پتہ نہیں کیوں میرے من وچّ کدے انے اچے وچار نہیں آؤندے ۔'
'کوئی گلّ نہیں ۔ کوشش کردے رہو ۔ ہن تینوں دوستی دی ورکنگ پتہ ہے، جلدی ہی اسدے سدھانت وی سمجھ جاؤگے ۔ اچھا ہن توں آرام کر ، کیونکہ کلّ تینوں میریاں بھیڈاں نوں چارن لجانا ہووےگا ۔' ملر بولیا ۔
اس طرحاں ہینس کدے اپنے پھلاں دی دیکھبھال نہیں کر سکیا، کیونکہ ملر کوئی نہ کوئی کم دسدا رہندا سی ۔ ہینس کدے کدے بہت ویاکل ہو جاندا کیونکہ اوہ سوچدا سی کہ پھل سمجھنگے کہ اوہ اوہناں نوں بھلّ گیا ہے ۔ مگر اوہ ہمیشہ سوچدا کہ ملر اسدا پکا متر ہے اتے پھر اوہ اسنوں اپنی گڈی دین والا سی اتے ایہہ کنا وڈا تیاگ سی ۔ اس طرحاں ہینس دن بھر ملر لئی کم کردا اتے ملر لچھیدار شبداں وچّ دوستی دے سدھانت سمجھاؤندا، جنہاں نوں ہینس اک ڈائری وچّ لکھدا اتے رات نوں اوہناں تے وچار کردا ۔
اک دن رات نوں ہینس اپنی انگیٹھی دے کول بیٹھا سی ۔ کسے نے زور نال دروازہ ٹھکٹھکایا ۔ رات طوفانی سی اتے انے زور دی ہنیری سی کہ اسنے سمجھیا ہوا نال کواڑ کھڑکیا ہووےگا ۔ مگر وار وار کواڑ کھڑکے ۔ دروازے تے اک ہتھ وچّ لالٹین اتے دوجے ہتھ وچّ لاٹھی لئی ملر کھڑا سی ۔
'پیارے ہینس'، ملر چیکھیا، 'میرا منڈا پوڑیاں توں ڈگّ گیا اتے میں ڈاکٹر دے کول جا رہا ہاں ۔ مگر اوہ انی دور رہندا ہے اتے رات انی ہنیری ہے کہ جیکر توں چلیا جاویں تاں زیادہ اچھا ہووے ۔ توں جاندا ہیں کہ اجیہے موقعے ہی توں اپنی دوستی وکھا سکدا ہیں ۔'
'ضرور، میں ہنے جاندا ہاں ۔ تسیں اپنی لالٹین مینوں دے دیؤ۔ رات انی ہنیری ہے کہ میں کسے کھڈے وچّ نہ ڈگّ پواں ۔' ہینس بولیا ۔
'مینوں بہت دکھ ہے،' ملر بولیا، 'مگر ایہہ میری نویں لالٹین ہے اتے اسنوں کجھ ہو گیا تاں بہت نقصان ہو جاویگا ۔'
'اچھا میں اویں ہی چلا جاواںگا ۔' ہینس چل پیا ۔ بہت بھیانک طوفان سی ۔ ہینس کسے طرحاں تنّ گھنٹے وچّ ڈاکٹر دے گھر پہنچیا اتے اس نوں نال لے کے واپس چل پیا ۔ڈاکٹر اپنے گھوڑے تے سوار ہو کے چل پیا اتے ہینس پچھے پچھے چل رہا سی ۔ طوفان بہت تیز ہو گیا اتے ہینس رستہ بھلّ گیا ۔ ہولی-ہولی اوہ اتر دے ولّ چلا گیا، جو پتھریلا رستہ سی اتے اتھے اوہ اک کھڈّ وچّ ڈگ پیا ۔
دوجے دن گڈریاں نوں اسدی لاش ملی اتے اوہ اسنوں اٹھا لیائے ۔ ہریک آدمی ہینس دی لاش دے نال گیا ۔ ملر وی آیا ۔
'میں اسدا سبھ توں پکا متر سی اس لئی مینوں سبھ توں اگے جگہ ملنی چاہیدی ہے ۔' ایہہ قہقے کالا کوٹ پہنے اوہ سبھ توں اگے پہنچ گیا ۔ اسنے جیب وچوں اک رومال کڈھکے اکھاں تے لگا لیا۔بعد وچّ پرط کے اوہ سرائے وچّ بیٹھ گئے اتے کیک کھاندے ہوئے لوہار نے کیہا، 'ہینس دی موت بہت ہی دکھدائی رہی ۔'
'مینوں تاں بہت دکھ ہویا ۔ میں اسنوں اپنی گڈی دتی سی ۔ اوہ انی بری حالت وچّ ہے کہ میں اسنوں چلا نہیں سکدا ۔ کوئی اسنوں خریدیگا وی نہیں ۔ ہن میں کی کراں ۔ دنیاں کنی سوارتھی ہے ۔' ملر نے ڈونگھا ساہ بھردے ہوئے کیہا ۔
تھوڑھی دیر خاموشی رہی ۔ پھر چھچھوندر بولیا، 'تدّ پھر . . اگے ؟'
'اگے کی . . . کہانی ختم ۔' جلپنچھی بولیا ۔
'تاں ملر بیچارے دا کی ہویا ؟' چھچھوندر بولیا ۔
'میں کی جانا . . . ' ، جلپنچھی بولیا ۔
'چھی . . . تیرے وچّ ذرا وی ہمدردی نہیں بیچارے نال ؟'
'ملر نال ہمدردی . . . اسدا مطلب توں کہانی دا آدرش ہی نہیں سمجھیا ۔'
'اوہ . . . مینوں کی پتہ آدرشوادی کہانی ہے ۔ پتہ ہندا تاں کدے نہ سندی ۔' چھچھوندر بولی اتے اپنے کھڈّ وچّ وڑ گئی ۔
آواز سنکے بطخ بولی، 'کی ہویا'۔
'کجھ نہیں ۔ میں اک آدرشوادی کہانی سنائی سی اتے چھچھوندر جھنجھلا گئی ۔' جلپنچھی بولیا ۔
'اوہ . . . ' بطخ بولی، 'بھرا اپنے نوں خطرے وچّ پاؤندے ہی کیوں ہو . . . اج کل اتے آدرشوادی کہانی ؟'
