ٹھنڈا گوشت سعادت حسن منٹو
ایشر سنگھ دے ہوٹل دے کمرے وچ وڑدیاں سار ای کلونت کور پلنگھ توں اٹھی۔ تکھی تکنی نال اوہنوں گھوریا تے بوہے دی چٹکنی لا دتی۔ رات دے باراں وجع گئے سی۔ شہر دا آل دوالا کسے اولی جہی چپّ وچ ڈبا ہویا سی۔
کلونت کور پلنگھ تے چونکڑی مار کے بیٹھ گئی۔ ایشر سنگھ خورے اپنے خیالاں دیاں گنڈھاں کھولن وچ رجھا ہویا سی، ہتھیں کرپان پھڑی اک نقرے لگّ کے کھلوتا سی۔ جھٹّ-پل انج ای چپّ چاں وچ لنگھ گیا۔ کلونت کور نوں اپنا آسن پسند نہ آیا تے اوہ پلنگھ توں لتاں لمکا کے ہلاؤن لگّ پئی۔ ایشر سنگھ پھر وی کجھ نہ بولیا۔
کلونت کور چنگے ہڈاں پیراں والی بھرویں زنانی سی۔ چوڑا تھلا، تھل تھل کردے گوشت دا بھریا کجھ واہوا ای ابھریا ہویا سینہ، تیز اکھاں، اتلے بلھاں دے اتے والاں دا سرمئی غبار، ٹھوڈی دی بنت توں پتہ لگدا سی پئی بڑی دھڑلے والی زنانی اے۔
ایشر سنگھ سر نوائیں اک نقرے چپ چاپ کھلوتا سی، سر تے کسّ کے بنہی پگّ ڈھلی ہو رہی سی، جس ہتھ وچ کرپان پھڑی سی اوہ ہولی ہولی کمب رہا سی۔ پر اوہدے قد-کاٹھ توں جاپدا سی پئی اوہ کلونت کور ورگی زنانی لئی چنگا تے ودھیا جنا سی۔
کجھ ویلا ہور چپّ-چاں وچ لنگھیا تے کلونت کور تربھک پئی۔ پر تیز تکنی نال تکدیاں اینا ای آکھ سکی ''ایشر سیاں!''
ایشر سنگھ نے دھون چک کے کلونت کور ولّ ویکھیا، پر اوہدیاں نظراں دیاں گولیاں نوں جر نہ سکیا تے منہ بھواں لیا۔
کلونت کور چیکی: ''ایشر سیاں!'' پر پھر اچن-چیتی واج گھٹّ لئی تے پلنگھ توں اٹھ کے اوہدے ولّ جاندیاں بولی: ''کتھے رہیں توں اینے دن؟''
ایشر سنگھ نے سکے بلھاں تے جیبھ پھیری: ''مینوں نہیں پتہ۔''
کلونت کور نوں کاوڑ چڑھ گئی: ''ایہہ وی ماں یا جواب اے؟''
ایشر سنگھ نے کرپان اک پاسے سٹ دتی تے پلنگھ تے لماں پے گیا۔ انج جاپدا سی جویں کئی دناں دا بیمار ہووے۔ کلونت کور نے پلنگھ ولّ ویکھیا جہڑا ہن ایشر سنگھ دے جسے نال بھریا ہویا سی۔ اوہدا دل پولا پے گیا۔ اوہدے متھے تے ہتھ رکھ کے اوہنے بڑے موہ نال پچھیا: ''جانی کی ہویا اے تینوں؟''
ایشر سنگھ چھت ولّ گھور رہا سی۔ اودھروں نظراں پھیر کے اوہنے کلونت کور دے جانے-پچھانے مہاندرے نوں پھرولنا شروع کیتا: ''کلونت!''
واج وچ پیڑ سی۔ کلونت کور ساری دی ساری اپنے اتلے بلاں وچ آ گئی ''ہاں جانی!'' آکھ کے اوہ بلھاں نوں دنداں نال چتھن لگّ پئی۔
ایشر سنگھ نے پگّ لاہ دتی۔ کلونت نوں سہارا دین والی تکنی نال تکیا۔ اوہدے ماس بھرے چتڑاں تے زور دا دھپھا ماریا تے سر نوں جھٹکا کے اپنے آپ نوں آکھیا : ''ایہہ کڑی دا دماغ ای خراب اے۔''
جھٹکا دین نال اوہدے کیس کھل گئے۔ کلونت کور انگلاں نال اوہناں وچ کنگھی کرن لگی۔ انج کردیاں اوہنے بڑے موہ نال پچھیا: ''ایشر سیاں کتھے رہیں توں اینے دن؟''
''برے دی ماں دے گھر'' ایشر سنگھ نے کلونت نوں گھوری وٹی تے اچن-چیتی دوہاں ہتھاں نال اوہدے بھرے بھرے سینے نوں مچوڑن لگا : ''سونہ واہگورو دی! بڑی بھرویں زنانی ایں توں۔''
کلونت کور نے بڑی مڑک نال ایشر سنگھ دے ہتھ جھٹک دتے تے پچھیا:'' تینوں میری سونہ! دسّ کتھے رہیں ۔ شہر گیا سی؟''
ایشر سنگھ نیں اکو لپیٹ وچ اپنے والاں دا جوڑا بناؤندیاں جواب دتا:
''نہیں۔''
کلونت کور چڑھ گئی: ''نہیں توں ضرور شہر ای گیا سی ۔ تے توں بڑا پیسہ لٹیا اے جہڑا ہن میتھوں لکو رہا ایں۔''
''اوہ اپنے پیو دا نہیں جہڑا تیرے نال جھوٹھ بولے۔''
کلونت کور جھٹّ اک لئی چپّ ہو گئی، پر پھر بھخ پئی ''پر مینوں سمجھ نہیں آؤندی اس رات تینوں ہویا کی سی ۔ چنگا بھلا میرے نال لما پیا سی، مینوں اوہ سارے گہنے پوائے ہوئے سن جہڑے شہروں لٹّ کے لیایا سی۔ میریاں بھپیاں لے رہا سی، ربّ جانے اکواری تینوں کی ہو گیا، اٹھیا تے کپڑے پا کے باہر نکل گیا۔''
ایشر سنگھ دا رنگ پیلا پھٹک ہو گیا۔ کلونت کور نے ایہہ بدلی ویکھدیاں ای آکھیا: ''ویکھیا، کویں رنگ پیلا پے گیا ۔ ایشر سیاں، سونہ واہگورو دی، ضرور دال وچ کجھ کالا اے۔''
''تیری جان دی سونہ ، کجھ وی نہیں۔''
ایشر سنگھ دی واج بے-جان سی، کلونت کور دا شبہ ہور پکا ہو گیا۔ اتلا بلھ چتھّ کے اوہنے اک اک فقرے تے زور دندیاں آکھیا: ''ایشر سیاں! کی گلّ اے، توں اوہ نہیں ایں جہڑا اج توں اٹھ دہاڑے پہلاں سی؟''
ایشر سنگھ تربھک کے اٹھیا جویں اوہدے تے کسے نے دھاڑا مار دتا ہووے۔ کلونت کور نوں اپنیاں تگڑیاں باہاں وچ نپّ کے اوہنے مدھولنا شروع کر دتا: ''جانی میں اوہو ای آں ۔ گھٹّ گھٹّ پا جپھیاں، تیری نکلے ہڈاں دی گرمی۔''
کلونت کور نے اگوں اوہنوں ڈکیا تے نہ، پر شکایت کردی رہی: ''تینوں اس رات ہو کی گیا سی؟''
''برے دی ماں دا اوہ ہو گیا سی۔''
''دسینگا نہیں؟''
''کوئی گلّ ہووے تے دساں۔''
''مینوں اپنے ہتھیں ساڑیں جے جھوٹھ بولیں۔''
ایشر سنگھ نے اپنیاں باہاں اوہدی دھون دوآلے پا لئیاں تے بلھ اوہدے بلھاں تے گڈّ دتے۔ مچھاں دے وال کلونت کور دیاں ناساں وچ چبھے تے اوہنوں چھکّ آ گئی۔ دوویں ہسّ پئے۔
ایشر سنگھ نے اپنی صدری لاہ دتی تے کلونت کور نوں شہوانی نظراں نال ویکھ کے آکھیا: ''چل آجا تاش دی اک بازی ہو جاوے!''
کلونت کور دے اتلے بلھاں تے مڑھکے دے نکے نکے تبکے نکل آئے۔ بڑی مڑھک نال اوہنے ڈیلے گھما کے آکھیا : ''چل، دفعہ ہو۔''
ایشر سنگھ نے اوہدے بھرے ہوئے چتڑاں تے بھرویں چونڈھی وڈھی تے کلونت کور تڑف کے پاسے ہو گئی۔ ''نہ کر ایشر سیاں مینوں پیڑ ہندی اے۔''
ایشر سنگھ نے اگانھ ودھ کے کلونت کور دا اتلا بلھ دنداں ہیٹھ لیا تے چتھن لگّ پیا۔ کلونت کور اکا ای پنگھر گئی۔ ایشر سنگھ نے اپنا کرتا لاہ کے سٹّ دتا تے آکھیا : ''لے پھر ہو جاوے ترپ چال۔''
کلونت کور دا اتلا بلھ کمبن لگا۔ ایشر سنگھ نے دوہاں ہتھاں نال کلونت کور دے جھگے دا گھیرا پھڑیا تے جویں بکرے دی کھلّ لاہی دی اے، انج اوہنوں لاہ کے اک پاسے رکھ دتا۔ پھر اوہنے گھور کے اوہدے ننگے پنڈے نوں ویکھیا تے بانہہ تے کسّ کے چونڈھی وڈھدیاں آکھیا: ''کلونت! سونہ واہگورو دی، بڑی قراری زنانی ایں توں۔''
کلونت کور اپنی بانہہ تے بنے لال نشان نوں ویکھن لگی: ''بڑا ظالم ایں توں ایشر سیاں!''
ایشر سنگھ اپنیاں سنگھنیاں کالیاں مچھاں وچ مسکایا: ''ہون دے پھر اج ظلم!'' ایہہ آکھ کے اوہنے لوڑھا ای پا دتا۔ کلونت کور دا اتلا بلھ دنداں وچّ لے کے چتھیا۔ کنّ تے دندی وڈھی۔ ابھرے ہوئے سینے نوں مدھولیا۔ بھرے ہوئے چتڑاں تے تاڑ تاڑ چپیڑاں ماریاں۔ گلھاں تے منہ بھر بھر چمیاں لئیاں۔ چوس چوس کے اوہدی ساری چھاتی تھکّ نال لبیڑ دتی۔
کلونت کور اگّ دے بھامبڑ تے چڑھی ہانڈی وانگ ابلن لگّ پئی۔ پر ایشر سنگھ ایہہ سارا کجھ کرن مگروں وی اپنے اندر گرمی نہ لیا سکیا۔
جنے گر تے داء اوہنوں چیتے سن، سارے اوہنے ڈھین والے پہلوان وانگوں ورت لئے پر کوئی وی داء نہ چلیا۔ کلونت کور نے جہدے پنڈے دیاں ساریاں تاراں اپنے آپ وجن لگّ پئیاں سی، وادھو دی چھیڑ چھاڑ توں تنگ آ کے آکھیا: ''ایشر سیاں، بڑا پھینٹ لیا اے، ہن پتہ سٹ!''
ایہہ سندیاں ای ایشر سنگھ دے ہتھوں جویں تاش دی ساری گڈی تلک گئی۔ ہفدا ہویا اوہ کلونت کور دے پاسے تے نال لماں پے گیا تے اوہدے متھے تے ٹھنڈے مڑھکے دے لیپ ہون لگے۔ کلونت کور نے اوہنوں گرماؤن دا بڑا واہ لایا۔ پر کوئی گلّ نہ بنی۔ ہن تیکر سارا کجھ مونہوں بولے بناں ای ہندا رہا سی۔ پر جدوں کلونت کور دے اڈیکنہارے انگاں نوں بڑی نہ-امیدی ہوئی تے اوہ کاوڑ کے پلنگھ توں ہیٹھاں اتر گئی۔ ساہمنے کلی تے چادر ٹنگی سی، اوہنوں لاہ کے اوہنے چھیتی چھیتی اتے لیا تے ناساں پھلا کے آپھری ہوئی بولی: ''ایشر سیاں! اوہ کون حرام دی جنی ایں جہدے کول توں اینے دن رہِ کے آیا ایں تے جہنے تینوں نچوڑ لیا اے۔''
ایشر سنگھ پلنگھ تے پیا ہفدا رہا تے کجھ نہ بولیا۔
کلونت کور غصے نال ابلن لگّ پئی: ''میں پچھنی آں کون اے اوہ چڈو ۔ کون اے اوہ الفتی ۔ کون اے اوہ چور۔ دسّ۔''
ایشر سنگھ نے تھکے لہجے وچ جواب دتا ''کوئی وی نہیں کلونت کورے، کوئی وی نہیں۔''
کلونت کور نے اپنے بھارے چتڑاں تے ہتھ رکھ کے بول ماریا: ''ایشر سیاں، میں اج سچ جھوٹھ نتار کے رہانگی ۔ واہگورو جی دی سونہ ۔ کی ایہدے پچھے کوئی زنانی نہیں اے؟''
ایشر سنگھ کجھ بولن ای لگا سی پر کلونت کور نے بولن نہ دتا: ''سونہ چکن توں پہلاں سوچ لویں اک واری پئی میں وی سردار نہال سنگھ دی دھی آں ۔ ڈکرے کر دیوانگی جے توں جھوٹھ بولیا تے ۔ لے ہن چک واہگورو جی دی سونہ ۔ کہ ایہدے پچھے کوئی زنانی نہیں اے؟''
ایشر سنگھ نے بڑے ہرکھ نال ہاں وچ سر ماریا۔ کلونت کور ہتھیؤں ای اکھڑ گئی۔ نسّ کے نقر وچ پئی کرپان چکی، میان نوں کیلے دے چھلڑ وانگوں لاہ کے پاسے سٹیا تے ایشر سنگھ تے وار کر دتا۔
ویکھدیاں ای ویکھدیاں لہو دے فوارے چھٹّ پئے۔ کلونت کور دا انج وی دل نہ ٹھریا تے اوہنے وحشی بلیاں وانگوں ایشر سنگھ دے کیس پٹنے شروع کر دتے۔ نالو نال اوہ اپنی ان-پچھاتی سونکن نوں موٹیاں موٹیاں گاہلاں وی کڈھدی رہی۔ ایشر سنگھ نے کجھ چر مگروں بڑی اوکھ نال ترلا پایا: ''جان دے ہن کلونت کورے! جان دے۔'' واج وچ لوڑھے دی پیڑ سی۔ کلونت کور پچھانہ ہٹّ گئی۔
لہو ایشر سنگھ دے گل توں اڈ اڈ اوہدیاں مچھاں تے ڈگّ رہا سی۔ اوہنے اپنے کمبدے بلھ کھولھے تے کلونت کور ولّ شکریئی تے گلے والی تکنی تکی : ''میری جان! توں بڑی کاہل کیتی ۔ پر جو ہویا چنگا ہویا۔''
کلونت کور دا جسا پھڑکیا:''پر اوہ ہے کون؟ تیری ماں!''
لہو ایشر سنگھ دی جیبھ تیکر اپڑ گیا۔ جدوں اوہنے اوہدا سواد چکھیا تے اوہدے پنڈے وچ جھرجھری جہی دوڑ گئی۔
''تے میں ۔ تے میں ۔ بھین یا چھ بندیاں نوں قتل کیتا اے ۔ اس کرپان نال۔''
کلونت کور دے دماغ وچّ صرف دوجی زنانی سی: ''میں پچھنی آں، کون اے اوہ حرام دی جنی؟''
ایشر سنگھ دیاں اکھاں اگے ہنیرا آ رہا سی۔ اک ماڑی جہی چمک اوہناں وچ آئی تے اوہنے کلونت کور نوں آکھیا: ''گاہل نہ کڈھ اس بھڑوی نوں۔''
کلونت چیکی: ''میں پچھنی آں، اوہ ہے کون؟''
ایشر سنگھ رون ہاکا ہو گیا: ''دسناں۔'' ایہہ کہہ کے اوہنے اپنے گل تے ہتھ پھیریا تے اوہدے تے اپنا جیوندا لہو ویکھ کے مسکایا : ''بندہ ماں یا وی اک اؤنتری شے آ۔''
کلونت کور اوہدا جواب اڈیک رہی سی: ''ایشر سیاں توں مطلب دی گلّ کر!''
ایشر سنگھ دی مسکان اوہدیاں لہو بھریاں مچھاں وچ ہور کھلر گئی ۔ ''مطلب دی گلّ ای کر رہاں ۔ گل چیریا اے ماں یا میرا ۔ ہن ہولی ہولی ای دسانگا ساری گلّ۔''
تے جدوں اوہ گلّ دسن لگا تے اوہدے متھے تے ٹھنڈے مڑھکے دے لیپ ہون لگے: ''کلونت! میری جان ۔ میں تینوں دس نہیں سکدا، میرے نال کی بیتی ۔ بندہ کڑی یا وی اک اؤنتری شے آ ۔ شہر وچ لٹّ مچی تے ساریاں وانگوں میں وی وچّ رل گیا ۔ گہنے تے روپیہ پیسہ جو وی ہتھ لگا اوہ میں تینوں دے دتا ۔ پر اک گلّ تیتھوں لکا لئی۔''
ایشر سنگھ نے پھٹّ وچ پیڑ محسوس کیتی تے ہائے ہائے کرن لگا۔ کلونت کور نے اوہدے ولّ کوئی دھیان نہ دتا تے بڑی بے-رحمی نال پچھیا : ''کہڑی گلّ؟''
ایشر سنگھ نے مچھاں تے جمدے لہو نوں پھوک مار کے اڈاؤندیاں آکھیا: ''جس مکان تے ۔ میں دھاڑا ماریا سی ۔ اوہدے وچ ستّ ۔ اوہدے وچ ستّ جی سن ۔ چھ میں ۔ قتل کر دتے ۔ اسے کرپان نال جہدے نال توں مینوں ۔ چھڈّ ایہنوں ۔ سن ۔ اک کڑی سی ۔ اتّ سوہنی ۔ اوہنوں چکّ کے میں نال لے آیا۔''
کلونت کور چپّ کر کے سندی رہی۔ ایشر سنگھ نے اک واری پھر پھوک مار کے مچھاں توں لہو اڈایا : ''کلونت جانی، کی دساں میں تینوں اوہ کنی سوہنی سی ۔ میں اوہنوں وی مار دندا، پر میں آکھیا:''نہیں ایشر سیاں، کلونت کور دا سواد تے توں روز ای لیناں ایں، ایہہ میوہ وی چکھّ کے ویکھ۔''
کلونت کور نے بسّ اینا ای آکھیا ''ہوں۔''
تے میں اوہنوں موڈھے تے سٹّ کے تر پیا ۔ راہ وچ ۔ کی کہہ رہا سی میں ۔ ہاں راہ وچ ۔ نہر دی ڈنڈی کول، تھوہر دیاں جھاڑیاں ہیٹھاں میں اوہنوں لما پا دتا ۔ پہلے سوچیا پھینٹاں، پھر خیال آیا پئی نہیں ۔ ایہہ کہندیاں کہندیاں ایشر سنگھ دی جیبھ سکّ گئی۔
کلونت کور نے تھکّ نگلدیاں اپنا سنگھ تر کیتا تے پچھیا : ''پھر کی ہویا؟''
ایشر سنگھ دے سنگھ وچوں بڑے اوکھے ایہہ لفظ نکلے:''میں ۔ پتہ سٹیا ۔پر..پر''
اوہدی واج ڈبّ گئی۔
کلونت کور نے اوہنوں ہلونیا:''پھر کی ہویا؟''
ایشر سنگھ نے بند ہندیاں اکھاں کھولھیاں تے کلونت کور دے پنڈے نوں ویکھیا جہدی بوٹی بوٹی تھرک رہی سی ۔ ''اوہ ۔ اوہ مری ہوئی سی ۔ لوتھ سی بالکل ٹھنڈا گوشت ۔ جانی مینوں اپنا ہتھ دے۔''
کلونت کور نے اپنا ہتھ ایشر سنگھ دے ہتھ تے رکھیا جہڑا برف نالوں وی ودھ ٹھنڈا سی۔
